ΑΠΟ ΤΟΝ ΨΗΛΟΡΕΙΤΗ ΣΤΟ ΚΑΘΕ ΣΠΙΤΙ!

 

Ἕν ἀπό τά μοσχομύριστα ἄνθη πού στολίζουν τό πνευματικό περιβόλι τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης, εἶναι ὁ Ὅσιος πατήρ ἡμῶν Ἰωσήφ ὁ Ἡγιασμένος,  ὁ ἐπονομαζόμενος Σαμάκος (22/1). Ο Όσιος ήτο γέννημα και θρέμμα της Κρήτης με καταγωγή από το χωριό των Κεράμων, το σημερινό Αζωκέραμο Σητείας. Γεννήθηκε λίγο πριν την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως περί το 1440 από εναρέτους γονείς, οι οποίοι τον ανέθρεψαν εν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίου. Όταν ο θείος Ιωσήφ ήλθε σέ ἡλικία δεκτική μαθήσεως, εμπιστεύθηκαν το μοναχοπαίδι τους σέ σεβάσμιο πνευματικό πατέρα- ιερομόναχο του Μονυδρίου του Αγίου ενδόξου και πανευφήμου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου, που έφερε και την ονομασία του Δερματάνου.

Έτσι, από μικρός ο Άγιος εγκαταλείπει τους γονείς του και μπαίνει στο Μοναστήρι, όπου ζει με χαρά το πνεύμα τοῦ Μοναχισμού.

Μίσησε όλα τα προσωρινά και τα επίπλαστα του βίου τούτου και πόθησε τα αιώνια και άφθαρτα αγαθά του Ουρανού!.. 

Υπέταξε με υπακοή και ταπείνωση το θέλημά του στον πνευματικό του πατέρα και διδάσκαλο κι άρχισε -παιδί ακόμη- να ζῇ ζωήν αγίαν.

 Οι γονείς του βλέποντας τη θεοσέβειά του, την πνευματική πρόοδο και γενικῶς την αρετή του, ευφραίνοντο και δόξαζαν τόν Θεόν. Δεν πέρασε πολύς καιρός και οι ευσεβέστατοι γονείς του κοιμήθηκαν εν Κυρίω.

Ο θάνατος τους τον βρίσκει πνευματικῶς ώριμο και αρκετά καλλιεργημένον. Την περιουσία που κληρονόμησε από τους γονείς του ως μοναχοπαίδι που ήτο, δεν την κράτησε για τον εαυτό του. Ο μακάριος Ιωσήφ δε σαγηνεύθηκε από τα πολλά υπάρχοντα που περιήλθαν στην κληρονομιά του· τα διεμοίρασε όλα στους πτωχούς κι έμεινε ελεύθερος από τις μέριμνες των υλικών και εγκοσμίων. 

Με τον συνεχή πνευματικόν αγώνα, αλλά κυρίως με τήν θεία Χάριν έγινε συντόμως σκεύος εκλογής, κατοικητήριο του Αγίου Πνεύματος.

Ο πνευματικός του πατήρ, βλέποντάς τον να προκόπτῃ από μέρα σε μέρα στους αγώνες της ασκήσεως και ν’ ανεβαίνῃ, τον έκειρε και περιβλήθηκε το θείο και αγγελικό Σχήμα του Μοναχού.

Ο Γέροντας του, αφού τον δοκίμασε αρκετό χρονικό διάστημα, τον έκρινε άξιο να τον ανεβάσῃ στο αξίωμα της Ιερωσύνης. Έτσι, κάνοντας υπακοή στον πνευματικό του πατέρα, αναχωρεί με μίαν επιστολή στα χέρια του, για τον Αρχιερέα του τόπου. Ο Αρχιερεύς ἐθαύμασε τήν σύνεσή του, το ήθος του, ως και την άκρα ταπείνωσή του και τον ἐχειροτόνησε μετά από λίγο, διαδοχικῶς, Διάκονο και Πρεσβύτερο. Δεν πέρασε πολύς καιρός κι ο πνευματικός του πατήρ και διδάσκαλός του ἠσθένησε και προγνωρίσας τόν θάνατο του, κάλεσε τον Όσιον Ιωσήφ και του είπε: 

Να προσεύχεσαι αδιαλείπτως. Να περνάς τήν ζωή σου ήσυχον και αφιλόνικον. Μή αφήσης την Ακολουθία και τον Κανόνα σου. Να επιμελῆσαι τους πτωχούς. Να βοηθῇς όσο δύνασαι τις χήρες και τα ορφανά, να παρηγορῇς πάντα με τρόπον εκείνους, οι οποίοι βρίσκονται σέ θλίψεις και συμφορές. Ὅταν τελῇς τήν Θεία Λειτουργία, να έχῃς τόν νου σου προσκολλημένον εις τόν Θεόν, Τον Μέγαν Αρχιερέα. Κάνε ακόμη και ταύτην την μικράν παραγγελίαν, μοίρασε εις τρία τα υπάρχοντα και το εν μερίδιον στείλε το εις το Άγιον Όρος του Άθωνος, το άλλο εις το Άγιον Όρος του Σινά και το υπόλοιπο εἰς τήν δική σου διατροφή, πλην το μέσον των δύο μερίδων δυάδος και εις τους ενδεείς και πτωχούς.» Αφού είπε αυτά, ευχήθηκε προς τόν Θεόν υπέρ αυτού και παρέδωσε το πνεύμα.  

Ο Ιερός Ιωσήφ λυπήθηκε πολύ για τόν θάνατο του Γέροντός του, αλλά περισσότερο για την πνευματική του ορφάνια. Αφού τον έκλαψε όσο έπρεπε, τον εκήδευσε με ευλάβειαν. Έπειτα μετέβη για νά προσκυνήσῃ τους Αγίους Τόπους. Όταν επέστρεψε στο Μοναστήρι ὅπου εγκαταβιούσε, συνέχισε τήν διανομή των υπαρχόντων τοῦ Γέροντος, όπως είχε λάβει εντολήν από εκείνον. Μετά την κοίμησή του αναδεικνύεται Ηγούμενος του Μονυδρίου. 

Στόχος του είναι να ευαρεστήσῃ στόν Κύριον. Πόθος του η Βασιλεία των Ουρανών. Χαρά του η υλοποίηση τοῦ θελήματος του Θεού. Δεν κάνει συμβιβασμούς. Καθημερινῶς φροντίζει να κρατά άσβεστη τη φλόγα που άναψε μέσα του η Θεία Χάρις.

Σηκώνει αγόγγυστα τόν σταυρό του, αγωνιζόμενος νυχθημερόν να γίνῃ μέτοχος της χαράς της Αναστάσεως. Πρωτοστατεί σε έργα αγάπης, κάνει κάθε θεάρεστη πράξη και προ πάντων την προς τον πλησίον αγάπη χωρίς όρια, με την ελεημοσύνη. Σε λίγες ημέρες είχε δώσει στους έχοντας ανάγκη όλο το μερίδιο, το οποίο τοῦ άφησε ο Γέροντας του για διατροφή του. Έτσι έγινε τόσο πτωχός, ώστε δεν είχε ούτε εκείνη την καθημερινή τροφή για να ζήσῃ. Πολλές φορές πήγαιναν σ’ αυτόν πολλοί πτωχοί ζητώντας ελεημοσύνη και μη έχοντας κάτι να τους δώσῃ, λυπόταν υπερβολικῶς. Αλλά ο Πανάγαθος Κύριός μας, ο Οποίος ερευνά τις καρδιές των ανθρώπων, βλέποντας τον λυπημένον, ενεργούσε θαυμαστῶς και βρίσκονταν ψωμιά στο καλάθι του Οσίου!.. Έτσι έδινε στους πτωχούς κι ἐτρέφετο κι ο ίδιος. Επεσκέπτετο φυλακισμένους και ασθενείς και έδινε ελεημοσύνη προς κάθε ανίκανο και έχοντα ανάγκην. Η θυσιαστική αγάπη του παροιμιώδης! Πολλές φορές έμεινε νηστικός για να βοηθήσῃ συνανθρώπους.

Ο ελεήμων Ιωσήφ, πολιτευθείς οσίως και θεαρέστως, έζησε εβδομήντα και πλέον έτη επί της γης. Απήλθε προς Κύριον χαίρων και αγαλλόμενος, την 22αν Ιανουαρίου τοῦ 1511, αφού ἠσθένησεν. Ο άγιος της αγάπης και της ελεημοσύνης , των πτωχών και των αδυνάτων, κλήθηκε από τον Κύριον για να αναπαυθῇ από τους κόπους του και να αμειφθῇ με τις αιώνιες δωρεές, εἰς τήν Βασιλεία Του, να απολαύσῃ τα αιώνια αγαθά τοῦ Παραδείσου!..

Μετά τόν θάνατό του, συγκεντρωθέντες οι ιερείς της πόλεως, οι άρχοντες και ο λαός εκήδευσαν μεγαλοπρεπώς τον όσιον, ἐνταφιάσαντες το ιερό λείψανο στο Μονύδριον όπου από την παιδική του ηλικία είχεν αφιερωθεί.

Μετά από αρκετό χρόνο, κατόπιν θείας οπτασίας, υπεδείχθη η ανακομιδή των λειψάνων του. Όταν ανοίχθηκε ο τάφος, μεγάλη ευχάριστη έκπληξη περίμενε τους Χριστιανούς. Το ιερό λείψανο βρέθηκε ἀνέπαφο κι εξέπεμπε άρρητη ευωδία, σημάδι πως ο Ιερομόναχος Ιωσήφ ήταν ήδη μεταξύ των Αγίων!.. Μεταφέρθηκε στο καθολικό της Μονής, όπου άρχισε να φθάνῃ πλήθος ευλαβών προσκυνητών. Πάμπολλα θαύματα εδραίωναν την πεποίθηση περί της αγιότητος του οσίου. Ασθενείς θεραπεύοντο, τυφλοί έβλεπαν,  οχλούμενοι από ακάθαρτα πνεύματα απαλλάσσοντο. Όλοι όσοι προσέτρεχαν μετά πίστεως, από οποιαδήποτε ασθένεια πάσχοντες, λάμβαναν ἰατρείαν. Ακολούθως, το σκήνωμα τοποθετήθηκε σε ξύλινη λάρνακα και παρέμεινε στόν Ναόν όπου ο όσιος ιερουργούσε επί χρόνια, για προσκύνημα,.

Το ιερό λείψανο του Οσίου έμεινε στη Μονή έως το 1669. Τότε οι Ὀθωμανοί κατέκτησαν το νησί και οι Κρήτες άρχισαν να αυτοεξορίζονται. Πολλοί πήγαν στα Επτάνησα. Ανάμεσα σ᾿ αυτούς ήτο κι ὁ ευλαβής ιερεύς Αντώνιος Αρμάκης. Αυτός, φεύγοντας από την Κρήτη, πήρε μαζί του τον ατίμητο θησαυρό, το ιερό σκήνωμα του Οσίου Ιωσήφ και το πήγε για ασφάλεια στήν Ζάκυνθο. Στις 29 Αυγούστου 1669 το κατέθεσε στα Ξεροβούνια, στο γυναικείο Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Μαντινειού. Εκεί έμεινε μέχρι το 1915 κι έπειτα μεταφέρθηκε στον ενοριακό Ιερό Ναό του Παντοκράτορος της κοινότητος Γαϊτανίου, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα.

 

 

 

Ἀπολυτίκιον Ήχος α'. 

Του λίθου σφραγισθέντος...

Των Κρητών τε τον γόνον και Ζακύνθου το καύχημα, των πατέρων κλέος και δόξα Ιωσήφ τόν αοίδιμον τιμήσωμεν εν ύμνοις οι πιστοί ου δόξη αρρήτω η Τριάς ετιμήσατο το σκήνος διασώσασα άφθορον. Δόξα τω αγιάσαντι αυτόν, δόξα τω στεφανώσαντι, δόξα τω αναδείξαντι φρουρόν και άμισθον πιστοίς ιατρόν τοις κάμνουσι.

Κοντάκιον

Ήχος δ'. Επεφάνης σήμερον...

Των πιστών προΐστασαι και απαλλάττεις, από πάσης θλίψεως ταις σαις πρεσβείες προς θεόν ω Ιωσήφ παναοίδιμε κλέος και δόξα οσίων καύχημα.

Μεγαλυνάριον

Χαίροις ο τής Κρήτης γόνος λαμπρός, χαίροις Εκκλησίας ο ασύλητος θησαυρός, χαίροις τής Ζακύνθου ο φύλαξ και προστάτης, ω Ιωσήφ τρισμάκαρ πιστών το καύχημα.

 

Ἐ μ μ α ν ο υ ή λ  Μ ε λ ι ν ό ς