Ώφ, Παναΐα μ', ώφ!

Τί έφεραν οι Έλληνες τού Πόντου στήν εδώ Ελλάδα; Μπορεί νά άφησαν τά παιδιά τους καί τά αγαπημένα τους πρόσωπα άταφα, αδιάβαστα, βορά τών σαρκοβόρων ορνέων, όμως μαζί με τό ταλαίπωρο σαρκίο τους έφεραν τό:

«Ώφ, Παναΐα μ', ώφ».

Ναί, διότι για τούς Έλληνες τού Πόντου η Παναγιά είναι πόνος, πόθος, παρηγοριά, σύντροφος, συνοδός, σημείο αναφοράς στήν χαρά, στήν λύπη, στόν έρωτα, στόν κατατρεγμό, στόν πόλεμο.

Γεμάτη η ονοματοθεσία, ειδικά τών γυναικών, με τό τίμιο όνομά της:

Μαρία, Παναγιώτα, Σουμέλα, Δέσποινα, Παρθένα, Παρθενόπη...

Αυτών τών μόνιμα μαυροφορεμένων γυναικών...

Παναΐα μ', καί τό θάμα σ'

Παναΐα μ', λελεύω σε.

‌Παναΐα μ', ποί(η)σον τό θάμα σ'.

‌Παναΐα μ', Σουμελά.

‌Παναΐα μ', ποδεδίζω σε.

Παναΐα μ', τρώγω σε.

Παναΐα μ', γουρπανίζω σε.

Ώφ, Παναΐα μ', ώφ, καί ξάν' ώφ.