Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης Ὁμότιμος Καθηγητής Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ.1.
Ἡ ἑλληνικότητα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας
Οἱ ἑλληνοτουρκικές σχέσεις ἐσχάτως ἔχουν ἐπιδεινωθῆ ἐπικίνδυνα. Τήν τελευταία στιγμή ἀποφεύχθηκε ἡ πολεμική σύγκρουση. Οἱ ἀλαζόνες καί ἀνιστόρητοι Τοῦρκοι ἡγέτες δέν ἀρκοῦνται στά σημερινά γεωγραφικά ὅρια τῆς χώρας τους, πού ὑπερβαίνουν κατά πολύ αὐτά τῆς ἀρχικῆς τους κοιτίδας καί προέλευσης, ἀλλά ὀνειρεύονται καί σχεδιάζουν τήν ἀνασύσταση τῆς Ὀθωμανικῆς αὐτοκρατορίας, ἡ ὁποία ἐπεκτάθηκε μέ ἄδικους κατακτητικούς πολέμους σέ περιοχές πού ἐπί αἰῶνες κατοικοῦσαν ὡς γηγενεῖς καί αὐτόχθονες χριστιανικοί πληθυσμοί, κατά πλειοψηφία Ἕλληνες ἀπό τήν προχριστιανική ἀρχαιότητα καί Ἕλληνες Χριστιανοί ἐπί δεκαπέντε αἰῶνες μέχρι τήν ἅλωση τῆς Πόλης τό 1453, ἀλλά καί μετά τήν αἱμοσταγῆ κατάκτηση μέχρι τήν Μικρασιατική Καταστροφή τό 1922.
Ἀπό τήν χρονολογία αὐτή, ἐδῶ καί ἑκατό χρόνια, γιά πρώτη φορά ὁ Ἑλληνισμός σέ διάρκεια ἱστορίας τριῶν-τεσσάρων χιλιετιῶν, δέν βρίσκεται στά παράλια τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καί τοῦ Πόντου, ὅπου εἶχε διαπρέψει πολιτιστικά καί πνευματικά χαρίζοντας στήν ἀνθρωπότητα ξακουστές πόλεις (Σμύρνη, Ἔφεσος, Πέργαμος, Μίλητος κ.ἄ.) καί μεγάλους φιλοσόφους, ὅπως οἱ Ἴωνες κοσμολόγοι ἤ φυσιολόγοι (Θαλῆς, Ἀναξίμανδρος, Ἀναξιμένης, Ἡράκλειτος, 7ος-6ος π.χ. αἰ.). Τίς ξακουστές αὐτές ἑλληνικές πόλεις τῆς Μικρᾶς Ἀσίας μνημονεύει καί ἡ Ἁγία Γραφή στό τελευταῖο βιβλίο της, τήν Ἀποκάλυψη τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, ὁ ὁποῖος ἕδρασε ἐπί πολλά ἔτη στήν Ἔφεσο καί ἔγραψε τήν Ἀποκάλυψη στό ἀπέναντι ἁγιασμένο νησί τῆς Πάτμου, πού εὐτυχῶς καί δικαίως ἐπανῆλθε στήν ἑλληνική κυριαρχία, ὅπου ἐπί αἰῶνες ἀνῆκε, ὅπως καί τά ὑπόλοιπα νησιά τοῦ Αἰγαίου, πού ἐποφθαλμιᾶ νά τά ξανακλέψει μέ βία ἡ σταθερά ἀχόρταγη καί ἐπεκτατική Τουρκία. Μέ θεϊκή ἐντολή ὁ εὐαγγελιστής ἔγραψε ἑλληνιστί ἑπτά ἐπιστολές πρός τίς ἑπτά ἑλληνικές πόλεις τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, τίς ὁποῖες εἶδε ὡς «ἑπτά λυχνίας χρυσᾶς», ἐπισημαίνοντας τίς ἀρετές καί τίς κακίες τῶν ἐπισκόπων τους καί ἐπαινώντας τούς εὐσεβεῖς καί ἐναρέτους ἤ συνιστώντας μετάνοια στούς ἀσεβεῖς καί ἠθικά μεμπτούς. Οἱ ἐπιστολές ἀπευθύνονται στούς ἐπισκόπους τῆς Ἐφέσου, τῆς Σμύρνης, τῆς Περγάμου, τῶν Θυατείρων, τῶν Σάρδεων, τῆς Φιλαδελφείας καί τῆς Λαοδικείας[1].
Θά ὑπενθυμίσουμε ἀκόμη τίς ἀποστολικές περιοδεῖες τοῦ Ἀποστόλου Παύλου στίς πόλεις τῆς Μικρᾶς Ἀσίας μέ κέντρο δράσεως τήν ἑλληνική Ἀντιόχεια, ὅπως περιγράφει τά γεγονότα ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς στό βιβλίο του «Πράξεις τῶν Ἀποστόλων». Ἀφοῦ κατ᾽ ἀρχήν ἐπισκέφθηκαν ὁ Παῦλος μέ τόν Κύπριο Ἀπόστολο Ἅγιο Βαρνάβα τήν ἑλληνικώτατη ἀνά τούς αἰῶνες Κύπρο, ξεχύθηκαν μετά στίς ἑλληνικές πόλεις τῆς Μικρᾶς Ἀσίας γιά νά κηρύξουν τόν Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ. Σελεύκεια, Πέργη τῆς Παμφυλίας, Ἀντιόχεια τῆς Πισιδίας, Ἰκόνιο, Λύστρα, Κιλικία, Δέρβη, Φρυγία, Γαλατία, Μυσία, Βιθυνία, Τρωάδα, Ἔφεσος. Ἐπί δύο ἔτη στήν Ἔφεσο, τήν τότε πρωτεύουσα τῆς Ἀσίας, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἐκήρυττε τό Εὐαγγέλιο, ὥστε, ὅπως λέγει ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς, ἀφοῦ ἐγκατέλειψε τούς ἀπειθοῦντες Ἰουδαίους, ἐστράφη πρός τούς Ἕλληνες, διδάσκοντας στήν σχολή Ἕλληνα ρήτορα, τοῦ Τυράννου, μέ συνέπεια ὅλοι οἱ κάτοικοι τῆς Ἀσίας νά ἀκούσουν τόν ἑλληνιστί κηρύσσοντα μεγάλο Ἀπόστολο τῶν Ἐθνῶν: «Τοῦτο δέ ἐγένετο ἐπί ἔτη δύο, ὥστε πάντας τούς κατοικοῦντας τήν Ἀσίαν ἀκοῦσαι τόν λόγον τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, Ἰουδαίους τε καί Ἕλληνας»[2]. Εἶναι γνωστό ὅτι κατά τό τέλος τῆς τρίτης ἀποστολικῆς του περιοδείας ἐπιστρέφοντας ἀπό τήν Ἑλλάδα μέσῳ Μακεδονίας ξαναπέρασαν ἀπό τήν Τρωάδα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἀπό τήν Ἄσσον, ἀπό τήν ὁποία καταγόταν ὁ στωϊκός φιλόσοφος Κλεάνθης, ἦλθαν στήν Μυτιλήνη, ἔπλευσαν ἀπέναντι ἀπό τήν Χίο, πλησίασαν τήν Σάμο καί ἔμειναν στό ἀπέναντι ἀσιατικό ἀκρωτήριο Τρωγύλιο· παρέπλευσαν τήν Ἔφεσο, γιά νά μή καθυστερήσουν, καί κατέληξαν στήν Μίλητο, ὅπου ὁ Παῦλος ἐκάλεσε σέ σύναξη τούς πρεσβυτέρους τῆς Ἐφέσου, στούς ὁποίους ἀπηύθυνε ὑψηλῆς ποιμαντικῆς καί πνευματικῆς ἀξίας συγκινητικώτατο ἀποχαιρετιστήριο λόγο, προαισθανόμενος ὅτι πλησιάζει τό τέλος τῆς ζωῆς καί τῆς δράσεώς του[3]. Μετά τήν Μίλητο πλεύσαντες ἦλθαν στήν Κῶ, κατόπιν στήν Ρόδο, στά μικρασιατικά Πάταρα, στήν Τύρο, στήν Πτολεμαΐδα, στήν Καισάρεια τῆς Παλαιστίνης, μέ κατάληξη τά Ἱεροσόλυμα. Ἀπό τίς δεκατέσσαρες ἐπιστολές τοῦ Ἀποστόλου Παύλου οἱ τρεῖς ἀπευθύνονται σέ ἐκκλησίες τῆς Μικρᾶς Ἀσίας: Πρός Γαλάτας, Πρός Ἐφεσίους, Πρός Κολασσαεῖς.
Τήν ἴδια εἰκόνα γιά τήν ἑλληνικότητα τῶν πόλεων τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἀποκομίζει κανείς διαβάζοντας τίς ἐπιστολές τοῦ Ἁγίου Ἰγνατίου Ἀντιοχείας, ὁ ὁποῖος μεταβαίνοντας ἀπό τήν Ἀντιόχεια στήν Ρώμη, ὅπου ἐμαρτύρησε (107 ἤ 113), διέσχισε ὁλόκληρη τήν Μικρά Ἀσία, τιμώμενος καί ἐπαινούμενος ἀπό τούς Ἕλληνες Χριστιανούς κατοίκους, καί γράφοντας ἐπιστολές πρός αὐτούς. Ἀπό τίς ἑπτά γνήσιες ἐπιστολές του μόνον ἡ Πρός Ρωμαίους δέν ἀπευθύνεται σέ Μικρασιάτες, ἐνῶ οἱ ἄλλες ἕξη ἀπευθύνονται στούς κατοίκους ἑλληνικῶν πόλεων: Πρός Ἐφεσίους, Πρός Μαγνησιεῖς, Πρός Τραλλιανούς, Πρός Φιλαδελφεῖς, Πρός Σμυρναίους, Πρός Πολύκαρπον Σμύρνης. Δέν θά σπαταλήσω περισσότερο χῶρο γιά νά δείξω τά αὐτονόητα καί τοῖς πᾶσι, ἐκτός τῶν Τούρκων, γνωστά, ὅτι κατά τίς δύο χιλιετίες τῆς ἑλληνοχριστιανικῆς ἱστορίας τῆς Μικρᾶς Ἀσίας οἱ σελίδες της εἶναι γεμᾶτες ἀπό τήν παρουσία καί δράση μεγάλων Ἑλλήνων Πατέρων καί Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί Νεομαρτύρων κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας. Ἐνδεικτικά θά ἀναφέρω τούς Τρεῖς Μεγάλους Καππαδόκες Θεολόγους, Μ. Βασίλειο, Γρηγόριο Θεολόγο καί Γρηγόριο Νύσσης, τούς μεγάλους Ἁγίους Μάρτυρες καί Ὁσίους Θεόδωρο τόν Τήρωνα καί Θεόδωρο τόν Στρατηλάτη, τόν Ἅγιο Ἱερομάρτυρα Χαράλαμπο, τόν ὅσιο Σάββα τόν Ἡγιασμένο, τόν ὅσιο Εὐθύμιο τόν Μέγα, τόν ὅσιο Θεοδόσιο τόν Κοινοβιάρχη, τόν σπουδαῖο θεολόγο Μελίτωνα Σάρδεων, τόν Γρηγόριο Νεοκαισαρείας τοῦ Πόντου, τόν ἱερομάρτυρα Ἅγιο Πολύκαρπο Σμύρνης, τόν ἐκ Σμύρνης καταγόμενο μεγάλο ἀντιαιρετικό θεολόγο καί ἐκκλησιολόγο Εἰρηναῖο Λουγδούνου. Ἀπό τόν ἀκμάσαντα στόν Ὄλυμπο τῆς Βιθυνίας Μοναχισμό καί στό ὄρος Λάτρος μνημονεύουμε τόν Μέγα Ἰωαννίκιο, τόν ὅσιο Χριστόδουλο τῆς Πάτμου, τόν Ἅγιο Θεόδωρο Στουδίτη καί τόν θεῖο του Πλάτωνα, πού ἐμόνασαν στήν Βιθυνία, καί πλῆθος ἄλλο Ὁσίων ἀνδρῶν καί γυναικῶν. Νά μή παραλείψουμε καί τόν οἰκιστή τοῦ Ἁγίου Ὄρους, Ὅσιο Ἀθανάσιο τόν Ἀθωνίτη, ὁ ὁποῖος, καταγόμενος ἀπό τήν Τραπεζοῦντα, ἐμόνασε στό μοναστικό κέντρο τοῦ ὄρους Κυμινᾶ, στά ὅρια Βιθυνίας καί Παφλαγονίας, καί ἀπό ἐκεῖ ἦλθε στό Ἅγιον Ὄρος μεταφέροντας τήν μικρασιατική μοναστική παράδοση. Καί κάνοντας ἕνα μεγάλο χρονικό ἄλμα καί ἀφήνοντας ἀμνημόνευτους μεγάλους θεολόγους καί ἁγίους μικρασιατικῆς καταγωγῆς μνημονεύουμε τόν διαλάμψαντα στίς ἡμέρες μας ὅσιο Παΐσιο τόν Ἁγιορείτη ἀπό τά Φάρασα τῆς Καππαδοκίας καί τόν ἱερέα πού τόν ἐβάπτισε ὅσιο Ἀρσένιο τόν Καππαδόκη. Ὁ ὅσιος Παΐσιος ὡς βρέφος ἐβίωσε τόν ξερριζωμό τῶν Καππαδοκῶν καί τῶν Ποντίων, τήν γενοκτονία τῶν Ποντίων, καί συχνά στίς διδαχές του προφητεύει τήν διάλυση τῆς Τουρκίας καί τήν ἐπιστροφή τῶν Ἑλλήνων στίς πατρογονικές τους ἑστίες, στήν πατρική τους κληρονομιά, τήν ὁποία σφετερίζονται τώρα καί ἀπολαμβάνουν οἱ διά πολεμικῆς βίας ἐκδιώξαντες τούς νόμιμους ἰδιοκτῆτες Τοῦρκοι. Ὅλη ἡ Μικρασία εἶναι κατάσπαρτη ἀπό μνημεῖα τοῦ ἀρχαιοελληνικοῦ καί ἑλληνοχριστιανικοῦ παρελθόντος, ὅπως καί ἡ γραμματεία, πού εἶναι γεμάτη ἀπό γραπτά μνημεῖα τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ. Ἡ Ἱστορία, ἡ Φιλοσοφία, ἡ Ἁγία Γραφή, ἡ Ἀρχαιολογία, ἡ Γραμματολογία, ἡ Ἁγιολογία, ἡ Πατερική Παράδοση, ἡ ἱστορία τοῦ Μοναχισμοῦ βεβαιώνουν τήν ἑλληνικότητα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καί τά ἀναμφισβήτητα κληρονομικά δικαιώματα τῶν Ἑλλήνων καί ἀκυρώνουν τίς διεκδικήσεις τῶν εἰσβολέων Τούρκων, πού καυχῶνται γιά τήν κλεμμένη κληρονομιά πού ἀνήκει στούς Ἕλληνες.
2. Ἐρντογκάν καί Κουλουσί Ἀκάρ φωνάζουν ὡς καταπατητές, γιά νά μή διεκδικοῦμε τήν κληρονομιά μας, αὐτά πού μᾶς ἔκλεψαν.
Εἶναι νά θυμώνει καί νά ὀργίζεται κανείς, ὅταν ἀκούει Τούρκους ἀξιωματούχους νά διαστρέφουν τήν ἱστορική ἀλήθεια, γιά νά δικαιολογήσουν τήν κατάκτηση ξένων πατρίδων καί ἐδαφῶν, μέ αἱματηρές γενοκτονίες καί παιδομαζώματα ἀπό τήν ἀρχή τῆς ἱστορίας τους μέχρι σήμερα. Ὁ λόγος γιά τόν ὁποῖο γράφουμε τό μικρό αὐτό ἄρθρο ὀφείλεται στά ὅσα ἀνιστόρητα καί βλακώδη ἀκούσαμε νά λέγει ὁ ὑπουργός Ἄμυνας τῆς Τουρκίας Κουλουσί Ἀκάρ. Ἀπέναντι στήν διεθνῆ ἐκτίμηση καί κατακραυγή ὅτι ἡ Τουρκία δέν σέβεται τίς διεθνεῖς συνθῆκες καί τά σημερινά της σύνορα, ἐντός τῶν ὁποίων ἔπρεπε νά ζοῦν σήμερα ἄλλα ἔθνη πού ἦσαν αὐτόχθονα καί γηγενῆ, ὅπως Ἕλληνες, Ἀρμένιοι, Σύροι, Κοῦρδοι κ.ἄ., ὀνειρεύεται νά ἐπεκτείνει τήν κυριαρχία της ἐπί ἄλλων κρατῶν καί νά ἀνασυστήσει τήν Ὀθωμανική Αὐτοκρατορία στά Βαλκάνια, στόν Καύκασο, στό Ἰράκ, στή Συρία, στήν Λιβύη, παριστάνουσα τόν κηδεμόνα καί προστάτη τῶν ἁπανταχοῦ τῆς γῆς Μουσουλμάνων. Καί ἐπειδή ὀρθῶς ἐπικρίνεται γιά ἐπεκτατισμό, ἀντιστρέφει τήν κατηγορία καί κατηγορεῖ γιά ἐπεκτατισμό λαούς καί ἔθνη, τῶν ὁποίων ἅρπαξε καί ἔκλεψε διά τῆς βίας τά ἐδάφη καί τήν ἱστορική κληρονομιά της. Ἀναφερόμενος δέ εἰδικά στήν Ἑλλάδα ὁ Κουλουσί Ἀκάρ εἶπε ὅτι δέν δικαιοῦνται οἱ Ἕλληνες νά κατηγοροῦν τήν Τουρκία γιά ἐπεκτατισμό· ἀρκεῖ νά δοῦν ποῦ ἔφθαναν τά σύνορα τῆς Ἑλλάδας μετά τό 1821, καί ποῦ βρίσκονται σήμερα. Ἐννοεῖ ὅτι ἡ μικρή Ἑλλάδα πού ἔφθανε μέχρι τόν Σπερχειό ποταμό, ἐπεκτάθηκε σταδιακά καί ὑπερδιπλασίασε τά ἐδάφη καί τήν κυριαρχία της.
Ἡ ἐπέκταση ὅμως αὐτή τῆς Ἑλλάδος δέν ἦταν κατάκτηση ξένων ἐδαφῶν καί ὑποδούλωση ἄλλων λαῶν· ἦταν ἐπανάκτηση τῶν δικῶν της ἐδαφῶν, πού τά εἶχαν κλέψει διά τῆς βίας οἱ Τοῦρκοι, ἦταν ἐπανάκτηση τῶν κλεμμένων. Ἡ Ἑλλάδα, ἐπεκτάθηκε στά δικά της κατακτημένα ἐδάφη, δέν ἐπεκτάθηκε σέ ξένα ἐδάφη, δέν ὑποδούλωσε ξένους λαούς. Οἱ πόλεμοι μέ τούς ὁποίους ἐπεκτάθηκε δέν ἦσαν κατακτητικοί, ἀλλά ἀπελευθερωτικοί. Δέν εὐτύχησε μάλιστα νά ἀπελευθερώσει τήν αἰώνια πρωτεύουσα τοῦ Ἑλληνισμοῦ, τήν Κωνσταντινούπολη, καί τίς παράλιες πόλεις τῆς Μικρᾶς Ἀσίας πού μνημονεύσαμε, μολονότι λίγο πρίν ἀπό τήν Μικρασιατική Καταστροφή φθάσαμε πολύ κοντά στήν πραγματικοποίηση αὐτοῦ πού ὀνομάσθηκε «Μεγάλη Ἰδέα», καί τό ὁποῖο δυστυχῶς τώρα ἔχει ἐγκαταλειφθῆ ἀπό ἐθνομηδενιστικές ἡγεσίες, ὑποτακτικές στά συμφέροντα ἄλλων δυνάμεων, πού διαχρονικά θέλουν τόν Ἑλληνισμό ἐξασθενημένο καί ἀδύναμο, καί γι᾽ αὐτό ἀνίκανο νά ἐπηρεάσει τήν πορεία τοῦ κόσμου μέ τόν ἀρχαιοελληνικό πολιτισμό καί τήν Ὀρθοδοξία τῆς Ρωμανίας, τοῦ Βυζαντίου. Ἀπέναντι στόν ἐπεκτατισμό καί μεγαλοϊδεατισμό τῆς σημερινῆς Τουρκίας, ἡ «Μεγάλη Ἰδέα» τοῦ Ἑλληνισμοῦ, χωρίς νά ἐπιδιώκεται πολιτικά καί διπλωματικά, πρέπει νά συντηρεῖται στήν παιδεία, στόν πολιτισμό, στίς τέχνες, στήν ποίηση, στήν ὅλη βιοτή τῶν ἀληθινῶν Ἑλλήνων, ὅπως αὐτό διασώζεται στήν δημοτική μας ποίηση πού θρηνεῖ γιά τήν ἅλωση τῆς Πόλης: «Σώπασε κυρά Δέσποινα καί μήν πολυδακρύζεις, πάλι μέ χρόνια μέ καιρούς πάλι δικά μας θἆναι».
Ὁ ἐπεκτατισμός τῆς Τουρκίας πού πέτυχε καί κράτησε ἐπί αἰῶνες, καί τώρα ἀναβιώνει, ὑπενθυμίζει τόν ἀποτυχόντα ἐπεκτατισμό τῆς Γερμανίας τοῦ Χίτλερ, πού κατέκτησε καί ὑποδούλωσε μέ ἀσυνήθη ταχύτητα, ὅλες τίς χῶρες τῆς Εὐρώπης μέ στόχο τήν παγκόσμια κυριαρχία. Φαντασθῆτε τόν Χίτλερ καί τούς χιτλερικούς νά ἰσχυρίζονται ὅτι, ὅταν οἱ Γάλλοι, οἱ Βέλγοι, οἱ Πολωνοί, οἱ Ἕλληνες καί οἱ ἄλλο λαοί ἀπελευθέρωναν τίς κατακτημένες πατρίδες τους, προέβαιναν σέ ἐπεκτατικές κινήσεις, ὅπως ἰσχυρίζεται ὁ δυστυχής Κουλουσί Ἀκάρ γιά τήν ἀπελευθέρωση τῶν λαῶν ἀπό τήν τουρκική τυραννία.
Ὁ Ἀκάρ βέβαια κινεῖται μέσα στόν ἐπεκτατικό μεγαλοϊδεατισμό τοῦ ἡγέτη τῆς Τουρκίας Ταγίπ Ἐρντογάν, ὁ ὁποῖος, ὅπως φαίνεται, ἐπιδιώκει νά ἀντικαταστήσει τό κοσμικό κράτος τοῦ Κεμάλ Ἀτατούρκ μέ μία νέα Ὀθωμανική αὐτοκρατορία, θελεμιωμένη στίς ἀπαξίες τοῦ Ἰσλάμ, στούς “ἱερούς“ κατακτητικούς πολέμους τοῦ Κορανίου. Ἐπί τόσους αἰῶνες κατέχουν τήν Κωνσταντινούπολη καί ἔχουν κτίσει πολλά καί μεγάλα τζαμιά, γιά τά ὁποῖα ἔπρεπε νά καυχῶνται ὡς κληρονομιά τους. Τούς ἐνοχλοῦσε ὅμως τό γεγονός ὅτι ὁ Κεμάλ Ἀτατούρκ μετέτρεψε τήν Ἁγία Σοφία ἀπό τζαμί σέ μουσεῖο, ὥστε ἀνεμπόδιστα νά ἐπισκέπτονται τό ἀρχιτεκτονικό αὐτό θαῦμα ὅσοι τό ἐπιθυμοῦν, μολονότι τό σωστό καί δίκαιο θά ἦταν νά ἐπιστραφεῖ στούς Ἕλληνες, στούς Ρωμιούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, νά ἀποδοθεῖ στήν Ὀρθόδοξη λατρεία. Γνωρίζουν οἱ ἀθεολόγητοι καί ἡμιμαθεῖς ἡγέτες τῆς Τουρκίας ὅτι ὁ ναός εἶναι ἀφιερωμένος στήν Σοφία τοῦ Θεοῦ, στόν Θεάνθρωπο Χριστό, στό δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος; Αὐτοί ὅμως, ὡς Μουσουλμάνοι, οὔτε στήν Ἁγία Τριάδα πιστεύουν, οὔτε στήν θεότητα τοῦ Χριστοῦ, τόν ὁποῖο μάλιστα θεωροῦν βλάσφημα κατώτερο ἀπό τόν δικό της “προφήτη“ Μωάμεθ. Ἐκμεταλλεύονται ὅμως καί διατηροῦν τό ὄνομα «Ἁγία Σοφία», διότι τέτοιο μεγαλειῶδες ἀρχιτεκτονικό κατασκεύασμα, οἰκοδομημένο ἀπό τούς Ἕλληνες Μικρασιάτες ἀρχιτέκτονες Ἀνθέμιο ἀπό τίς Τράλλεις καί Ἰσίδωρο ἀπό τήν Μίλητο, οὔτε νά ἀπομιμηθοῦν μπόρεσαν, ὅσες φορές ἐπεχείρησαν, στά δικά τους τζαμιά. Καί ὅμως στίς τελευταῖες του ἐμφανίσεις ὁ Ἐρντογάν μέσα στήν κακοποιημένη Ἁγιά-Σοφιά-Τζαμί καυχόταν πώς αὐτή ἦταν κληρονομιά τῶν προγόνων του. Ἄδικη καί παράνομη κληρονομιά, προϊόν πολεμικῆς βίας καί κλοπῆς ἀπό τούς νόμιμους ἰδιοκτῆτες. Ἄς σκεφθοῦμε τόν παραλογισμό του, μέ τήν ἱστορική ὑπόθεση ὅτι ἀκόμη καί τόν Παρθενώνα τῶν Ἀθηνῶν, τόν ὁποῖο ἐπίσης εἶχαν μετατρέψει σέ τζαμί ἐπί Τουρκοκρατίας, ἄν δέν εἶχε γίνει ἡ ἐθνική παλιγγενεσία τοῦ 1821, ἀκόμη λοιπόν καί τόν Παρθενώνα θά θεωροῦσαν κληρονομιά τους. Τά δύο ὅμως αὐτά μνημεῖα, Παρθενώνας καί Ἁγία Σοφία, ὅσες κατακτήσεις καί κακοποιήσεις καί ἄν ὑποστοῦν, θά παραμένουν εἰς τούς αἰῶνες κήρυκες τῆς βαθιά θρησκεύουσας ἑλληνικῆς ψυχῆς, ἡ ὁποία ἀφοῦ ἐγκατέλειψε τήν εἰδωλολατρική πολυθεΐα τῆς ἀρχαιότητας, στή λατρεία τῆς ὁποίας (τῆς θεᾶς Ἀθηνᾶς) ἦταν ἀφιερωμένος ὁ Παρθενώνας, βρῆκε ἀνάπαυση καί ἀπάντηση στίς μεταφυσικές ἀγωνίες της, ὅταν προσῆλθε καί ἐπίστευσε στήν Ἁγία Τριάδα, στήν προσκύνηση καί ἀποδοχή τοῦ ἔργου καί τῆς διδασκαλίας τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ, στόν ὁποῖο, ὡς Σοφία τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἀφιερωμένη ἡ Ἁγία Σοφία τῆς Κωνσταντινούπολης. Στό σχετικό ἄρθρο γιά τόν ναό τῆς Ἁγίας Σοφίας τῆς «Θρησκευτικῆς καί Ἠθικῆς Ἐγκυκλοπαιδείας», ὁ καθηγητής τοῦ Ἐθνικοῦ Μετσοβείου Πολυτεχνείου Δημήτριος Κωνσταντινίδης ἐπιλέγει τά ἑξῆς: «Μετ᾽ ἄκρας δέ συγκινήσεως ἡ ὀρθόδοξος χριστιανική καί βαθέως ἑλληνική ψυχή μας θά ἀτενίζῃ, ἔστω καί μακρόθεν, τήν σεπτήν αὐτήν προμάμμην μας, τείνουσαν νά ἐγγίσῃ τήν ἀξιοσέβαστον ἡλικίαν τῆς μιᾶς καί ἡμισείας χιλιετίας, ἥτις ὡς συμβολικός πυρήν τῶν ἐθνικῶν μας διαλογισμῶν, ὑπνώττει παρά τάς ὄχθας τοῦ Βοσπόρου, περικλείουσα ἐν ἑαυτῇ τάς διαφόρους θρυλουμένας παραδόσεις, τῆς Τελευταίας Λειτουργίας, τοῦ Μαρμαρωμένου Βασιλιᾶ, καί τῆς Παλιγγενεσίας, ἀναμένουσα δέ τήν ὁλοκληρωτικήν ἐπαλήθευσιν τῆς προφητείας, μέ τήν ὁποίαν ἐγαλουχήθησαν ἔκτοτε αἱ γεναί τῶν Ἑλλήνων, τῆς διατυπωθείσης ὑπό τῆς δημώδους μας ποιήσεως:
...σώπασε, Κυρά Δέσποινα, καί σεῖς ᾽κόνες μή κλαῖτε,
πάλι μέ χρόνια μέ καιρούς, πάλι δικά μας θἆναι».[4]
3. Φοβοῦνται οἱ Τοῦρκοι τήν ἐκπλήρωση τῶν προφητειῶν. Θά πᾶνε ἐκεῖ πού εἶναι ἡ πατρίδα τους, στήν «Κόκκινη Μιλιά».
Ὅσο καί ἄν οἱ τῆς «Νέας Τάξεως» καί τῆς «Νέας Ἐποχῆς» ἐθνομηδενιστές, πολιτικοί καί λόγιοι, συνεργάζονται μέ τούς ἐχθρούς τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί τῆς Ὀρθοδοξίας γιά νά μεταλλάξουν τό πατριωτικό καί θρησκευτικό ὑπόβαθρο τῆς ἑλληνικῆς ψυχῆς (DNA), μάταια κοπιάζουν, γιατί αὐτό εἶναι ἀνεξίτηλα, ἀνεξάλειπτα, ἐγγεγραμμένο στό εἶναι τους. Οἱ Ἕλληνες στηριζόμενοι σέ ἐσωτερικές συνειδησιακές πληροφορίες, ἀλλά καί σέ προφητικές ρήσεις ἁγίων ἀνθρώπων, πιστεύουμε ὅτι ὄντως θά ἐπαληθευθοῦν οἱ προφητεῖες· ἡ κλεμμένη πολύτιμη κληρονομιά θά ἐπανέλθει στούς νόμιμους ἰδιοκτῆτες, οἱ Τοῦρκοι θά φύγουν ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη, ἀπό τήν Μικρά Ἀσία καί ἀπό τήν Κύπρο καί θά πᾶνε στήν Κεντρική Ἀσία, ἀπ᾽ ὅπου ἐξεκίνησαν, στήν «Κόκκινη Μηλιά». Ἐνδεικτικά θά παραθέσουμε ἀπό τίς πολλές μαρτυρίες μόνον ὀλίγες, ὥστε νά ξαναζωντανεύουν τήν μνήμη τῶν παλαιοτέρων καί νά ἐνισχύουν τήν ἔμφυτη ἑλληνικότητα τῶν νεωτέρων.
Ὁ μεγάλος διδάσκαλος τοῦ Γένους ἱερομάρτυς Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός λέγει: «Οἱ Τοῦρκοι θά φύγουν, ἀλλά θά ξανάρθουν πάλι καί θά φθάσουν ὡς τά Ἑξαμίλια. Στό τέλος θά τούς διώξουν εἰς τήν Κόκκινη Μηλιά. Ἀπό τούς Τούρκους, τό 1/3 θά σκοτωθῆ, τό ἄλλο τρίτο θά βαπτισθῆ, καί μονάχα τό 1/3 θά πάη στήν Κόκκινη Μηλιά». Σχολιάζοντας τήν προφητεία αὐτή τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ, ἄλλη προφητική μορφή τῶν καιρῶν μας, ὁ ὅσιος Γέροντας μακαριστός μητροπολίτης Αὐγουστῖνος Καντιώτης γράφει: «Καί μήπως ἡ ἀνωτέρω προφητεία δέν ἐπλησίαζε νά γίνῃ πραγματικότης, ὅταν τό 1921 ὁ ἑλληνικός στρατός κατά τήν εἰς Μ. Ἀσίαν προέλασίν του ἔφθασε μέχρι τῶν προθύρων τῆς Ἀγκύρας; Ὅλοι τότε εἶχαν τήν ἐντύπωσιν, ὅτι ἐπέκειτο ἡ ἐκπλήρωσις τῆς προφητείας. Ἀλλ᾽ ἀλλοίμονον!!! Ἡ διχόνοια, ἡ ὁποία κατά τόν ἐθνικόν ποιητήν κρατεῖ τό σκῆπτρον, ἐματαίωσε τάς ἐλπίδας»[5].
Ἄλλος μεγάλος τῶν καιρῶν μας, ὁ ὅσιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης, ὁ ὁποῖος, βρέφος σαράντα ἡμερῶν, μόλις καί γλύτωσε ἀπό τήν γενοκτονία τοῦ Μικρασιατικοῦ Ἑλληνισμοῦ, στηρίζεται στήν προφητεία τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ καί μέ τήν ἰδική του προφητική ἐνόραση δίδει πολλές λεπτομέρειες γιά τήν ἐπανάκτηση τῆς Κωνσταντινούπολης καί τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὅπως τίς ἔχουν καταγράψει προσκυνητές τοῦ κελλιοῦ του στήν Παναγούδα, στό Ἅγιον Ὄρος, καί ὅπως ἔχουν ἀποτυπωθῆ στό σχετικό βιβλίο τοῦ Νικολάου Ζουρνατζόγλου. Σέ μία ἀπό αὐτές τίς συζητήσεις εἶπε στόν ἐρωτήσαντα:
«...Μήν ἀνησυχῆς παιδί μου, ἐγώ ἑτοιμάζομαι νά κοιμηθῶ καί δέ θά εἶμαι ἐδῶ, ἀλλά θά βλέπω ἀπό ἐπάνω, διότι ἐδῶ εἴμαστε ὅλοι προσωρινά. Ἡ Τουρκία θά διαμελισθεῖ σέ 3-4 κομμάτια. Ἤδη ἔχει ἀρχίσει ἡ ἀντίστροφη μέτρηση. Ἐμεῖς θά πάρουμε τά δικά μας ἐδάφη, οἱ Ἀρμένιοι τά δικά τους καί οἱ Κοῦρδοι τά δικά τους. Τό κουρδικό θέμα ἔχει ἤδη δρομολογηθεῖ. Αὐτά θά γίνουν, ὄχι τώρα, ἀλλά σύντομα, ὅταν θά πάψει αὐτή ἡ γενιά πού κυβερνάει τήν Τουρκία καί θά ἀναλάβει νέα γενιά πολιτικῶν. Τότε θά γίνει ὁ διαμελισμός τῆς Τουρκίας. Πολύ σύντομα, οἱ προσευχές πού γίνονται κάτω ἀπό τήν ἐπιφάνεια τῆς γῆς, θά γίνονται ἐπάνω στή γῆ καί τά κεράκια πού ἀνάβονται κάτω, θά ἀνάβονται ἐπάνω. (Ὁ Γέροντας ἀναφερόταν στούς Ἕλληνες κρυπτοχριστιανούς τῆς Τουρκίας). Θά τά δεῖς, παιδί μου. Πίστη καί ἐλπίδα στό Θεό νά ὑπάρχη καί θά χαροῦν πολλοί. Ὅλα αὐτά θά γίνουν μέσα στά χρόνια αὐτά. “Ἔφτασε ὁ καιρός“»[6]. Ἄλλη μαρτυρία ἀπό τό γνωστό βιβλίο τοῦ Γέροντος Ἱερομονάχου Ἰσαάκ λέγει τά ἑξῆς γιά τήν διάλυση τῆς Τουρκίας: «Θά διαλυθεῖ, καί οἱ μεγάλες δυνάμεις θά μᾶς δώσουν τήν Πόλη. Ὄχι ἐπειδή μᾶς ἀγαποῦν, ἀλλά γιατί θά οἰκονομήσει ὁ Θεός τά πράγματα ἔτσι, ὥστε τό συμφέρον τους θά εἶναι νά τήν ἔχουμε ἐμεῖς. Θά λειτουργήσουν οἱ πνευματικοί νόμοι. Οἱ Τοῦρκοι ἔχουν νά πληρώσουν πολλά, ἀπ᾽ αὐτά πού ἔχουν κάνει. Αὐτό τό Ἔθνος θά καταστραφεῖ, διότι δέν προῆλθε μέ τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ. Τά κόλλυβά τους τἄχουν στό ζωνάρι τους (δηλαδή πλησίασε τό τέλος τους»[7].
Ἀπό τούς ἐθνικούς μας ποιητές, πού ἐδονοῦντο πρίν ἀπό λίγο καιρό ἀπό φιλοπατρία, πού σήμερα σπανίζει, θά παραθέσουμε ἀποσπάσματα ποιημάτων τοῦ Κωστῆ Παλαμᾶ, τοῦ Γ. Βιζυηνοῦ καί τοῦ Γ. Στρατήγη. Ὁ Κωστῆς Παλαμᾶς, στήν «Φλογέρα τοῦ Βασιληᾶ», ἀναφέρεται στόν Μαρμαρωμένο Βασιληᾶ καί στήν Κόκκινη Μηλιά:
«Τί κι᾽ ἄν τόν κρατᾶς, δέν τόν ἔφαγε ἅδη.
Δέν πέθανε. Μαρμάρωσε. Κοιμᾶται. Θά ξυπνήσῃ.
Μαρμαρωμένος βασιλιᾶς καί θά ξυπνῶ ἀπ᾽ τό μνῆμα
τό μυστικό καί τό ἄβρετο πού θά μέ κλιῆ, θά βγαίνω
καί τήν χτιστή Χρυσόπορτα ξεχτίζοντας θά τρέχω.
Καί καλιφάδων νικητής καί τσάρων κυνηγάρης
πέρα στήν Κόκκινη Μηλιά θά παίρνω τήν ἀνάσα».
Λεπτομερέστερα γιά τήν Κόκκινη Μηλιά καί ὁ ποιητής Γεώργιος Στρατήγης θά μᾶς τραγουδήσει τήν ἐλπίδα τοῦ Γένους. Μᾶς ἐξηγεῖ μάλιστα ὅτι ὀνομάζεται Κόκκινη Μηλιά γιατί τρέφεται ἀπό τό αἷμα τῶν κατακτημένων ἀπό τούς Τούρκους λαῶν:
«Τό παραμύθι τοῦ παπποῦ μου ἀλήθεψε,
Τῶν δόλιων σκλάβων τ᾽ ὄνειρο κ᾽ ἐλπίδα,
Στήν Κόκκινη Μηλιά θά φύγης, τύραννε,
Στήν σκοτεινή, τήν πρώτη σου πατρίδα.
Τό δένδρο ἐκεῖνο ὁ Σατανᾶς τό φύτεψε
Καί κόκκινα σάν αἷμα ἔχει τά φύλλα
Καί τόν κορμό καί τ᾽ ἄνθη καί τούς κλάδους του
Κι᾽ εἶναι σάν σάρκα ἀνθρώπινη τά μῆλα.
Ἐκεῖ θά πᾶς νά στήσης τά τσαντήρια σου
Κι᾽ αὐτῶν τῶν Ἀτσιγγάνων καταφρόνια
Ὥσπου μιά μέρα τό ὄνομά σου τό ἄτιμο
Στήν Ἱστορία θά σβύσῃ αἰώνια, αἰώνια.
Γιατί ἡ Μηλιά πού πέντε αἰῶνες θέριεψε,
Τῆς μάννας σας τῆς Κόλασης τό θρέμμα,
Σάν πάψη νά ρουφάη τῶν σκλάβων δάκρυα
Καί τῶν παπάδων καί παιδιῶν τό αἷμα
Μιά μέρα θά λιμάζη, κι᾽ ἀπ᾽ τήν πεῖνα τους
Οἱ κλάδοι μύριες ὄχεντρες θά γείνουν
καί κάθε φύλλο βδέλλα, κι᾽ ἀπ᾽ τίς φλέβες σου
Μαύρη γενιά, θά πίνουνε, θά πίνουν»[8].
Τελειώνουμε μέ τό δυνατό καί ἐντυπωσιακό ἐπίσης ποίημα τοῦ μεγάλου Θρακιώτη λογοτέχνη Γεωργίου Βιζυηνοῦ γιά τόν Μαρμαρωμένο Βασιλιᾶ:
«Ὅταν τρανέψης γυιόκα μου, κι᾽ ἁρματωθῆς καί κάμης
τόν ὅρκο στήν Ἐλευθερία, σύ κι᾽ ὅλη ἡ νεολαία
νά σώσετε τή Χώρα.
τότε θέ νάρθ᾽ ὁ ἄγγελος κι᾽ ἀγγελικές δυνάμεις,
νά μποῦνε, νά ξυπνήσουνε, νά ποῦν στόν Βασιλέα
πώς ἦλθε πιά ἡ ὥρα!
Κι᾽ ὁ Βασιλιᾶς θά σηκωθῆ, τή σπάθα του θ᾽ ἀδράξη
καί στρατηγός σας θέ νά βγῆ, στό πρῶτο του Βασίλειο
τόν Τοῦρκο νά χτυπήση,
Καί χτύπα, χτύπα, θά τόν πά᾽μακριά νά τόν πετάξη,
πίσω στήν Κόκκινη Μηλιά, καί πίσω ἀπό τόν ἥλιο,
πού πιά νά μή γυρίση».
[1]. Ἀποκ. 1, 9-3, 22.
[2]. Πράξ. 19, 9-10.
[3]. Πράξ. 20, 17-38.
[4]. Δημητριοσ Κωνσταντινιδησ, «Σοφίας τοῦ Θεοῦ, Ναός, ἐν Κωνσταντινουπόλει. Ἱστορικόν». Θρησκευτική καί Ἠθική Ἐγκυκλοπαιδεία, τόμ. 11, στ. 324-341.
[5]. Ἡ προφητεία καί τό σχόλιο εἰς Ἐπισκόπου Αυγουστινου Καντιωτου, μητροπολίτου Φλωρίνης, Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός (1714-1779), (Συναξάριον-Διδαχαί-Προφητεῖαι-Ἀκολουθία), Ἔκδοσις ΚΣΤ´, Ἀθῆναι 2005, σελ. 342-343, προφητεία 63, ὑποσημ. 119.
[6]. Μαρτυρίες Προσκυνητῶν. Γέροντας Παΐσιος Ἁγιορείτης (1924-1994). Ἐκδόσεις Ἁγιοτόκος Καππαδοκία, Θεσσαλονίκη 2009, 5η ἔκδοση, σελ. 423. Ἐπιμελητής Νικολαοσ Ζουρνατζογλου. Ἡ ἴδια μαρτυρία καί εἰς: Γεροντοσ Παϊσιου, Χαριτωμένες Διδαχές. Μέ παραβολές καί παραδείγματα, Θεσσαλονίκη 2012, Ἐκδόσεις «Τό Παλίμψηστον», σελ. 69. Ἐπιμελητής Σωτηριοσ Λυσικατοσ.
[7]. Ἱερομονάχου Ισαακ, Βίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου, Ἅγιον Ὄρος 2004, σελ. 697.
Μιά αληθινά Ρωμαίικη ψυχή , που διασώζει το αρχέτυπο και τις αξίες του Ελληνισμού . Ο π. Θεόδωρος Ζήσης στα δόγματα της πίστεως είναι δογματικός , και στις αξίες του Ελληνισμού , στα οράματα , στις προσδοκίες σταθερός . Εντάσσεται σε αυτούς τους μικρούς και μεγάλους , που συνθέτουν την ταυτότητά μας, που συμπυκνώνουν στο πρόσωπό τους την συλλογική ψυχή της φυλής . Δεν άργησαν νά φανούν τα αποτελέσματα της αποδόμησης των δασκάλων , της παιδείας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤα σημάδια του αφελληνισμού είναι σκανδαλωδώς ορατά στις νέες γενιές , που εξέλιπαν οι δάσκαλοι , που απογυμνώθηκε ο θεσμός του επισκόπου , του παπά . Νομίζει κανείς οτι τα αποθέματα εξαντλήθηκαν , όμως ο Θεός γνωρίζει το μεταλλείο. Άς κοιτάξουμε γύρω μας πόσοι είναι αυτοί που μπορούν νά αναζωογονήσουν την σπίθα , νά ανασυγκροτήσουν το οικοδόμημα Θεού θέλοντος .
Ευχαριστούμε τον π. Θεόδωρο και τον κάθε Ελληνα μέ την φυλετική ή την οικουμενική σημασία , που φυλάσσουν μέσα στην ψυχή τους την φλόγα της πίστεως ζωντανή , ώστε νά γίνει πραγματικότητα η ανάσχεση της αποσύνδεσης απο την Παράδοση , που σταθερά διαβρώνει τα θεμέλια της εκκλησίας και της πατρίδος .