Παπάδες... μαραθωνοδρόμοι

Θυμάται μια χρονιά, όταν προχωρούσε στα χιόνια για να φτάσει στην εκκλησία στην Κεράμεια, στη Βόρεια Εύβοια, να προλάβει να «κρίνει το Χριστός Ανέστη». Να βγουν, όπως λέει, και οι συγχωριανοί του από τη Μεγάλη Εβδομάδα. Και πριν προλάβει να χαιρετήσει τους πιστούς με την ψυχή στο στόμα, πάλι μέσα στα χιόνια και με ένα φακό στο χέρι για να βλέπει, τραβούσε για την Παλαιόβρυση (90 ψυχές όλες κι όλες), τρία χιλιόμετρα δρόμο, για να ακουστεί και εκεί το «Χριστός Ανέστη»…Τώρα τα πόδια του δεν τον βαστούν. Εφτασε στα εβδομήντα. Δεν χρειάζεται να περπατάει, τώρα υπάρχουν δρόμοι, όμως ο παπα-Θανάσης Βασιλείου, όπως τότε, το 1985, τρέχει για να προλάβει. Στις δέκα στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και στις 12 στον Αγιο Δημήτριο. «Η κούραση κούραση, αλλά τι να γίνει…».

Και δεν είναι ο μοναδικός: Σαν κι αυτόν εκατοντάδες ιερείς που υπηρετούν στα ορεινά χωριά της Ελλάδας τρέχουν από χωριό σε χωριό από νωρίς το απόγευμα, «με τον ήλιο ψηλά», για να κάνουν Ανάσταση. Υπάρχουν όμως και οι άτυχοι

. Οσοι ζουν σε απομακρυσμένα χωριά, όπου δεν φτάνει παπάς. «Ευτυχώς τώρα που υπάρχει και η τηλεόραση, γιατί παλιότερα άκουγαν το “δεύτε λάβετε φως” από το ραδιόφωνο!».«Κακό, πολύ κακό να μην ακούς καμπάνα αυτές τις μέρες. Γι’ αυτό τρέχουμε. Ολοι έχουν δικαίωμα να γιορτάσουν την Ανάσταση του Κυρίου. Γι’ αυτό κι εγώ προσπαθώ. Είναι που είναι ξεχασμένα αυτά τα χωριά, δεν πρέπει να τα ξεχάσει και ο Θεός. Είμαστε η παρηγοριά τους μέρες που ’ναι».
Ο παπα-Θανάσης θέλει να είναι και δίκαιος: «Το σωστό είναι τη μια χρονιά η Ανάσταση να γίνεται κανονικά, δηλαδή στις δώδεκα στην Παλαιόβρυση και νωρίτερα στην Κεράμεια, και την επομένη να γίνεται το αντίθετο!».

«Περίμενε λίγο, πάτερ»Λίγα χιλιόμετρα πιο μακριά ίδια η εικόνα. Ιδια και η αγωνία του παπα-Κώστα Μπακαλάκη να προλάβει μια στην κοινότητα των Παπάδων (250 κάτοικοι) και μια στον Κοτσικιά των 200 κατοίκων: «Οι χωριανοί παραπονιούνται συνέχεια και μου λένε: “Περίμενε λίγο, πάτερ! Μη χτυπάς την καμπάνα από τώρα. Την ημέρα θα βγάλουμε τον Επιτάφιο και την ημέρα θα κάνουμε Ανάσταση;”. Εγώ στενοχωριέμαι. Είναι σαν να λένε “εμείς δεν είμαστε άνθρωποι;”».Εχει γίνει πια ρουτίνα για τον παπα-Μπακαλάκη, ο οποίος ξεκινάει από νωρίς το απόγευμα. Πρώτα θα πάει στο χωριό Κοτσικιά για να κάνει Ανάσταση και στη συνέχεια θα καταλήξει στην ενορία του. «Συνήθως η Ανάσταση στην Κοτσικιά γίνεται εννιά ή δέκα το βράδυ. Στις έντεκα πρέπει να είμαι στους Παπάδες».

Παλαιότερα τα χωριά είχαν ιερέα και η αναστάσιμη λειτουργία τελούνταν κανονικά, «αλλά προκοπή δεν είχαν. Δυστυχώς, πολλοί έχουν εγκαταλείψει τον τόπο τους. Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει πως τα χωριά δεν πρέπει να έχουν παπά. Αλλά, δυστυχώς, σήμερα κανένας νέος δεν θέλει να γίνει ιερέας…».Νωρίς ή με καθυστέρηση, τα τέσσερα χωριά (Παλαιόβρυση, Κεράμεια, Παπάδες και Κοτσικιά) είναι τυχερά αφού θα κάνουν Ανάσταση. Γιατί υπάρχουν χωριά, επίσης στη Βόρεια Εύβοια, όπως οι Αμέλαντες και η Κερασιά, που δεν έχουν παπά και δεν γνωρίζουν αν θα «ακούσουν τις καμπάνες να χτυπούν χαρμόσυνα».

Στην είσοδο του χωριού Αμέλαντες βρίσκεται μια μικρή εκκλησία, ο ναός της Τίμιας Ζώνης. Για τους περίπου 50 ηλικιωμένους κατοίκους του χωριού η εκκλησία είναι «καταφύγιο ψυχής». Σπάνια, ωστόσο, γίνονται εκεί Θείες Λειτουργίες, καθώς, όπως λένε οι κάτοικοι, από την ημέρα που συνταξιοδοτήθηκε ο ιερέας τους, η θέση παραμένει κενή. Οι περισσότεροι το φέρουν βαρέως. «Μεγάλοι άνθρωποι είμαστε». Και όποιον ρασοφόρο συναντούν σε άλλες περιοχές τον ρωτάνε: «Φέτος θα κάνουμε Ανάσταση;».

Η 68χρονη κυρία Ευαγγελία λέει πως υπήρξε Πάσχα που δεν γιόρτασαν γιατί δεν έκαναν Ανάσταση ή αναγκάστηκαν να κάνουν με το φως του ήλιου. «Είναι παράδοξο. Είμαστε πιστοί. Θέλουμε να πάμε στη Λειτουργία, όπως πηγαίνουν όλοι. Ομως, δεν είναι μόνο αυτό. Εδώ δεν γνωρίζουμε εάν θα κάνουμε Ανάσταση!». Αυτές τις μέρες αυτό τούς απασχολεί. «Ας έρθουν έστω και για λίγο. Και παλιότερα η αναστάσιμη λειτουργία δεν διαρκούσε παρά λίγα λεπτά», θυμάται η 74χρονη κυρία Μαρία.Ανάλογη είναι η εικόνα στο χωριό Κερασιά, που συνορεύει με τους Αμέλαντες. Οι κάτοικοι μέχρι και την τελευταία στιγμή δεν γνώριζαν αν θα χτυπήσει ή όχι η καμπάνα στην εκκλησία. Οι ηλικιωμένοι χαρακτηρίζουν σοβαρή απώλεια για το χωριό την έλλειψη ιερέα λέγοντας πως η εκκλησία είναι η μοναδική τους ελπίδα. Οι δε νεότεροι, όπως η 34χρονη Κρυσταλλία Μαργαρίτη, δεν κρύβουν την ενόχλησή τους όταν ακούν πως ενδέχεται να κάνουν Ανάσταση νωρίτερα από την καθιερωμένη ώρα.

«Υπάρχουν ιερείς σε μητροπόλεις που κρατούν απλώς τα βιβλία! Και, δυστυχώς, πολλά χωριά αναγκάζονται είτε να κάνουν νωρίτερα Ανάσταση είτε να μην κάνουν καθόλου λόγω έλλειψης ιερέων. Εάν δεν γίνονται λειτουργίες το Πάσχα, τα Χριστούγεννα, εάν λείψει και αυτό από την επαρχία, τότε τα χωριά θα μαραζώσουν», αναφέρει ο δήμαρχος Νηλέως κ. Ιωάννης Περήφανος, ο οποίος πολλές φορές έχει ζητήσει από το μητροπολίτη Χαλκίδος να λυθεί το πρόβλημα.