Ἡδονὴ καὶ ὀδύνη

Λέει ὁ Ὅσιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογιτής:
«Ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος δημιούργησε
τὴν ἀνθρώπινη φύση,
δὲν ἔβαλε μέσα της ἡδονή»
–μὴν τὸ παρεξηγήσετε,
ἀκοῦστε πῶς τὸ ἑρμηνεύει–
«ἀλλὰ κάποια νοερὴ δύναμη πρὸς ἡδονή».

Εἴμαστε γεμάτοι ἀπὸ αἰσθήσεις.
Βλέπουμε, ἀκοῦμε,
αἰσθανόμαστε τὰ πάντα,
ὅλα εἶναι αἰσθήσεις.
Οἱ αἰσθήσεις εἶναι ἀπ’ τὸν Θεό,
ἀλλὰ ὁ Θεός δὲν ἔδωσε ἡδονὴ
στὴν κάθε αἴσθηση.
Προσέξτε, ἔδωσε κίνηση πρὸς ἡδονὴ
πρὸς τὸν Θεό.
Ὁ ἄνθρωπος ἔχει μέσα του
τὴν κίνηση πρὸς ἡδονή,
ἀλλὰ τί ἡδονή;
Αὐτὴ ἡ ἡδονὴ τοῦ «ἐρᾶσθαι τὸν Θεόν»,
λέει ὁ Μάξιμος, νὰ ἀγαπᾶς τὸν Θεό.

Ἂν ἡ κίνηση γιὰ ἡδονὴ
δὲν πάει στὸν Θεό, ὑπάρχει ὅμως μέσα,
τότε στρέφεται καὶ γίνεται
ἡδονὴ τῶν αἰσθήσεων
καὶ ἐκεῖ ἀρχίζει ἡ ἁμαρτία.

Βλέπετε, καίριο σημεῖο αὐτὸ
σὲ μιὰ ψυχοθεραπευτικὴ διαδικασία.
Μάλιστα τονίζει ὁ Μάξιμος
ὅτι ἐπειδὴ εἶδε ὁ Θεὸς
πὼς ὁ ἄνθρωπος ἔτρεψε ὅλη τὴν ἡδονή,
τὴν κίνηση πρὸς ἡδονὴ ποὺ εἶχε πρὸς τὸν Θεό,
τὴν ἔτρεψε τώρα πρὸς τὶς αἰσθήσεις του,
ὁ Θεὸς ἔβαλε ἕνα φάρμακο
καὶ ἕνα θεραπευτήριο, σπουδαῖο θεραπευτήριο,
ἔβαλε τὴν ὀδύνη,
ὅπου μὲς τὴν ὀδύνη καὶ τὸν πόνο
ἡ ἡδονὴ ποὺ πάει νὰ ξεσπάσει,
νὰ γίνει κάτι κυρίαρχο,
ἀρχίζει καὶ ὑποτάσσεται.

Ἦρθε ἡ ὀδύνη
καὶ καλύπτει
τὴν ἡδονὴ τοῦ ἀνθρώπου.

+π. Κωνσταντίνος Στρατηγόπουλος