Μνήμες από λόγια του π. Γερασίμου (Φωκά) για τον Άγιο Φιλούμενο.

Από το εκκλησάκι της Παναγίας της Ρακαντζή στην Κεφαλονιά ταξίδευε η σκέψη μας στην Κύπρο και στην Αγία Γη, καθώς ακούγαμε τον π. Γεράσιμο να μας μιλάει για τον Άγιο Φιλούμενο:
Εμαρτύρησε τώρα πρόσφατα, το 1979 ο Ιερομάρτυς Φιλούμενος από την πολύπαθη, τη βασανισμένη, τη μαρτυρική Κύπρο. Είχε γονείς αγίους ο Χριστιανός. Πόσο σημαντική είναι η προσευχή της μάνας και του πατέρα!
“Να κάνουμε και καμιά προσευχή”, είπα σε ένα παιδί που ήρθε να με δει.
“Δεν ξέρω”, μου λέει.
“Καλά η μάνα σου δεν σου έμαθε...”
“Δεν μου έμαθε ποτέ”, μου απαντάει.
“Η νόνα σου;”
“Ποτέ”.
Και ερωτώ αν έφταιγε το παιδί που δεν ήξερε να προσεύχεται, που δεν είχε καθόλου εκκλησιαστική παιδεία. Ούτε η γιαγιά, ούτε η μάνα τού μίλησαν ποτέ για Θεό, για εκκλησία, για σαρακοστή, για Χριστούγεννα, για Πάσχα, για Θεία Κοινωνία. “Ε κάτι να αρχίσουμε να μαθαίνουμε, παιδάκι μου, σιγά – σιγά”... του λέω.
“Ξέρω το 'εν Ιορδάνη’, να το λέω;” ...
“Το πιο ωραίο απ' όλα, να το λες, έχει την Αγία Τριάδα, το Άγιον Πνεύμα”. Και προχώρησε, να έχουμε την ευχή του. Αυτό είναι το πνεύμα της Εκκλησίας.
Ο Άγιος Φιλούμενος, που γιορτάζει σήμερα, είχε πολύ ευσεβείς γονείς. Τόση αγάπη είχαν οι γονείς του που παρακάλεσαν τον Θεό να πεθάνουν μαζί. Και πέθανε χαράματα η γυναίκα η Μαγδαληνή και το απόγευμα της ίδιας μέρας χωρίς να έχει μάθει για τον θάνατό της ο Γεώργιος, ο σύζυγός της με το όνομά της στα χείλη. Τόση αγάπη είχε το ανδρόγυνο. Και τους κήδευσαν μαζί.
Τα δύο δίδυμα αδέλφια, κατά κόσμο ο Σοφοκλής και ο Αλέξανδρος, κι αργότερα π. Φιλούμενος και π. Ελπίδιος, δεκατετράχρονα τότε, πήραν την ευχή μετά από κλάματα από τον δισταχτικό πνευματικό τους και έφυγαν κρυφά από το σπίτι τους και πήγαν στο Σταυροβούνι, στο μοναστήρι. Τον γνώρισα τον π. Ελπίδιο. Ήταν στον Ερυθρό Σταυρό και μετά έφυγε και πήγε στο Άγιον Όρος, στη Νέα Σκήτη και έζησε. Το Σταυροβούνι είναι ένα μοναστήρι που έκτισε η Αγία Ελένη.

Επιστρέφοντας από τα Ιεροσόλυμα με τον Τίμιο Σταυρό η Αγία Ελένη σταμάτησε στην Κύπρο, (αφού το νησί βρισκόταν στο δρόμο της) και έκτισε Ναό στο σημείο όπου με θαυματουργικό τρόπο μεταφέρθηκε ο Τίμιος Σταυρός, στο χώρο δηλαδή που σήμερα είναι κτισμένη η Μονή του Σταυροβουνίου. 
 
Αυτό έγινε όταν ένα πρωί που είχε ξυπνήσει η Αγία, δεν βρήκε τον Τίμιο Σταυρό που είχε μαζί της, αλλά είδε λαμπρό φως στην κορυφή ενός μεγάλου λόφου. Εκεί βρήκε τον Τίμιο Σταυρό, και προς τιμή του έκτισε Ναό και άφησε τεμάχιο του και άλλα κειμήλια για ευλογία του νησιού. Εκεί έφτασαν τα δύο αδέλφια, και όταν πήγε ο πατέρας να τα πάρει, δεν ήθελαν να φύγουν και του είπε ο ηγούμενος να τα αφήσει, αφού ήθελαν, και τα άφησε. Εκεί εθήτευσαν ως δόκιμοι μοναχοί κατά τα εφηβικά χρόνια και έπειτα πήγαν στα Ιεροσόλυμα. 

 
Ο πατήρ Φιλούμενος έμεινε εκεί σαράντα – πέντε χρόνια και διηκόνησε στους Αγίους Τόπους, όπου περπάτησε ο Κύριος, στη Βηθλεέμ, στη Ναζαρέτ, στο Σαραντάριο, σε διάφορα προσκυνήματα. Τελικά πήγε στο Φρέαρ του Ιακώβ, όπου συνάντησε ο Χριστός τη Σαμαρείτιδα.Το απόγευμα της 29ης Νοεμβρίου του 1979, ημέρα που η Εκκλησία μας εορτάζει τη μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Φιλουμένου του εν Αγκύρα μαρτυρήσαντος, φανατικοί Εβραίοι εισήλθαν κρυφά στο χώρο του Φρέατος του Ιακώβ. Ήταν μεγάλη κακοκαιρία, δεν είχε πολύ κόσμο και αφού μπήκαν μέσα κρύφτηκαν μέχρι που έφυγε ο φύλακας. Ο Άγιος ήταν με το πετραχήλι, έκανε εσπερινό. Και γράφει εκεί στο συναξάρι ότι ήταν πάρα πολύ φιλακόλουθος. Εμείς οι παπάδες πόσο πρόβλημα έχουμε σε αυτό, πρώτος εγώ. Τόσο πολύ φιλακόλουθος, λέει, που το βράδυ πολλές φορές είχε διακόνημα να ξεναγεί, μέρα νύχτα ξεναγούσε και το βράδυ δεν μπορούσε να σταθεί όρθιος για να κάνει το απόδειπνο και καθόταν στο κρεβάτι και έκανε τους Χαιρετισμούς. Για χάρη της ακολουθίας, δεν έλεγε να μην το κάνω, είμαι πολύ κουρασμένος. Εκεί λοιπόν που έκανε τον εσπερινό, πριν το ‘πρόσχωμεν’, μπήκε αυτός ο φανατικός Εβραίος και όπως ο Άγιος έκανε το σταυρό του, τον κτύπησε με το τσεκούρι και κακοποιώντας τον άγρια τον σκότωσε. Και για να σβήσει τα ίχνη του εγκλήματος έριξε χειροβομβίδα. Την άλλη μέρα βρήκαν το άγιο λείψανο του Αγίου, κομμάτια εκεί, τον πήγαν στο νοσοκομείο, και άρχισαν να φαίνονται τα σημεία της αγιότητος. Ενώ έμεινε στο ψυγείο πέντε μέρες, όταν πήγαν οι Αγιοταφίτες πατέρες να τον ντύσουν ήταν μαλακός. Συγκεκριμένα όπως ομολόγησε ο μοναχός ο π. Σωφρόνιος που τον έντυσε, ο Άγιος τον βοήθησε κινώντας ανάλογα τα μέλη του, χωρίς να παρουσιάζει το φαινόμενο της νεκρικής ακαμψίας.
Στα τρία χρόνια έγινε η ανακομιδή και βγήκε το σώμα άφθαρτο, όπως είναι ο Άγιος Γεράσιμος και ελαστικό και τα ρούχα σε καλή κατάσταση και τα πάντα. Ωστόσο, δυστυχώς τον έθαψαν πάλι και μάλιστα σε ένα τάφο, λάθος μεγάλο ήταν αυτό, σε ένα τάφο που έκλεισαν με τσιμέντο και τον έκαναν οι ευλογημένοι πηγάδι, αφού δεν έφευγε το νερό. Ήτανε το άγιο λείψανο σε νερό και έπαθε ορισμένες ζημιές. Έπειτα έγινε η δεύτερη επίσημη εκταφή και σήμερα είναι εκεί στο ναό. Μας αξίωσε ο Θεός και πήγαμε και προσκυνήσαμε εκεί στο Φρέαρ του Ιακώβ.
Την ίδια στιγμή που μαρτυρούσε ο αδελφός του, ο π. Ελπίδιος, στο Άγιον Όρος, τον γνώρισα εγώ, εκαμάρωνε μάλιστα, το διαλαλούσε να έχουμε την ευχή του, έλεγε “εγώ είμαι αδελφός του Φιλούμενου, που μαρτύρησε”. Ήτανε στη Νέα Σκήτη στο Άγιον Όρος και ο αδελφός του στα Ιεροσόλυμα, κοιτάξτε πόση είναι η απόσταση, κοτάξτε στο χάρτη πόσο απέχει το Άγιον Όρος, η Χαλκιδική από το Ισραήλ ... τον άκουγε να του λέει το μαρτύριό του. “Με σκοτώνουν, αδελφέ μου, με τσεκούρι”.
Μετά έγινε γνωστό το μαρτυρικό τέλος του Αγίου.
Η Εκκλησία, αδελφοί μου, επαναλαμβάνω ότι είναι το δοχείο της αγιότητος. Δεν είναι πάλαι ποτέ, δεν είναι συναξάρια του Αγίου Αντωνίου, γενικά αγίων των πρώτων αιώνων, είναι η πηγή που συνεχώς εξάγει νέους αγίους, είναι ο λειμώνας, ο ανθόκηπος της αγιότητος. Σε όλες τις εποχές, και στη δική μας, μια εποχή με τόση αμφισβήτηση, με τόση σαρκολατρεία, με τόση απλησία, με τόσο καταναλωτισμό, με τόση απαισιοδοξία, με τόσο πόνο, έχει και η εποχή μας αγίους. Και είναι κελευστικοί, είναι προτρεπτικοί, μας ζητούν να έχουμε κι εμείς πίστη, όσο γίνεται πιο πολλή, να έχουμε υπομονή, να έχουμε πνευματική ζωή, να έχουμε προκοπή πνευματική. Ο Άγιος Φιλούμενος αυτό απόψε μας διδάσκει. Μας φωνάζει με τα μαρτύριά του, με την άσκησή του, με την υπομονή του, φωνάζει κουράγιο, κουράγιο στις θλίψεις, στις δοκιμασίες, στις ανάγκες, στα αδιέξοδα, στον πόνο.
Ο Άγιος να είναι στήριγμα, προστάτης, οδοδείκτης.