«Ούτος ο Παράδεισος»: η καθημερινότητα στην Σκήτη Αγίου Ανδρέα του Αγίου Όρους

Δεν απέχει πολύ από τις Καρυές η σκήτη του Αγίου Ανδρέα, που ανήκει στην Ιερά Μονή Βατοπεδίου. Στην αρχαιότητα, στο ίδιο μέρος ήταν χτισμένο το μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου, το οποίο καταστράφηκε από πειρατές τον 15ο αιώνα.

Την σημερινή όψη η Σκήτη απέκτησε τον δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, όταν αγοράστηκε από Ρώσους μοναχούς και μετατράπηκε σε «Κοινόβια Σκήτη Αγίου Ανδρέα». Σε έκταση η Σκήτη υπερβαίνει πολλές αγιορείτικες Μονές ενώ το Καθολικό της ήταν το μεγαλύτερο από αυτά που χτίστηκαν στην Ανατολή τα χρόνια της τουρκοκρατίας. Στις αρχές του 20ου αιώνα ο αριθμός των ασκούμενων στην Σκήτη έφτανε τους 800 αλλά το 1913 λόγω εξαπλώσεως της αιρέσεως της ονοματοδοξίας το μεγαλύτερο μέρος αυτών απελάθηκαν. Έπειτα ο Πρώτος Παγκόσμιος πόλεμος και η Οκτωβριανή επανάσταση απέκοψαν την ροή των Ρώσων μοναχών. Το 1971 κοιμήθηκε ο τελευταίος αδελφός της παλαιάς αδελφότητας. Η Σκήτη ερημώθηκε και ξεκίνησε η διάλυσή της. Η αναγέννηση της Σκήτης ξεκίνησε το 1992 όταν ανέλαβε η νέα αδελφότητα.

Οι Έλληνες αποκαλούν τη σκήτη "Σεράι" (Σεράι, δηλαδή το παλάτι στα Ελληνικά). Οι Ρώσοι μοναχοί και προσκυνητές μετέτρεψαν τη λέξη αυτή σε "Ούτος ο Παράδεισος" («σει ραι» – στα Ρωσικά).

Οι ψαράδες του Αγίου Όρους

«Αθωνιάδα»

Ο πατήρ Θεοδόχος

Όλοι οι Ρώσοι προσκυνητές είναι μάλλον εξοικειωμένοι με αυτόν τον χαρούμενο και ευχάριστο μοναχό της Οδησσού. Δεν είναι μόνο η προσωποποίηση της φιλοξενίας του Αγίου Όρους, αλλά και μια πραγματική αποθήκη γνώσης για το Άγιο Όρος. Πλέον, στη Σκήτη του Αγίου Ανδρέα, ο πατήρ Θεοδόχος και άλλοι δύο μοναχοί είναι οι μόνοι που μιλούν ρωσικά.

Το Καθολικό της Σκήτης Αγίου Ανδρέα

Ο Κύριος ναός προς τιμήν του Αγίου Ανδρέα μέχρι πρόσφατα ήταν ο μεγαλύτερος ναός στα Βαλκάνια. Το μήκος του είναι 60 μ., το πλάτος 29 μ., και η συνολική έκταση 2100 τ.μ. Ο ναός είναι χτισμένος από γρανίτη, έχει 150 παράθυρα. Το ξύλινο εικονοστάσι του ναού είναι επιχρυσωμένο. Κοντά στο τέμπλο υπάρχουν λείψανα 70 Αγίων και η Κάρα του Αποστόλου Ανδρέα. Το καμπαναριό της Σκήτης έχει ύψος 37 μ. πάνω σε αυτό υπήρχαν 25 καμπάνες, η μεγαλύτερη από αυτές ζύγιζε 5 τόνους. Η ανέγερση του ναού έγινε το 1881-1900 με τη γενναιόδωρη βοήθεια του οικονόμου του ρωσικού βασιλικού Παλατιού Α.Ν. Μουραβιόβ και τον Μεγάλο Δούκα Αλεξέι Αλεξάντροβιτς σύμφωνα με τα σχέδια του αρχιτέκτονα της Αγίας Πετρούπολης M.A. Σουπούποβ.
Φωτογράφος: Βλαντιμίρ Ορλόφ / Pravoslavie.Ru

Πάτερ Φιλόθεος

Ο πάτερ Θεόδοχος συγκαλεί με ρυθμικά χτυπήματα τους αδελφούς και τους προσκυνητές για τον εσπερινό.

Προεπαναστατικές ρωσικές καμπάνες, οι οποίες δεν τοποθετήθηκαν στον καμπαναριό.

Ο πάτερ Φιλόθεος συναντά τους προσκυνητές στην είσοδο του Κύριου ναού Αγίου Ανδρέα.

Το εσωτερικό του Κύριου ναού Αγίου Ανδρέα

Στις αρχές του 20ού αιώνα, υπήρχαν δεκαοκτώ υπέροχοι ναοί στην Σκήτη του Αγίου Ανδρέα. Επί του παρόντος, οι περισσότεροι έχουν χάσει εντελώς τη διακόσμησή τους. Φθάρθηκε η ομορφιά των ναών Αγίου Ανδρέα και του Μεγάλου Αντώνιου στο κάτω ναό. Η επίσκεψη στο καθεδρικό ναό της Σκήτης Αγίου Ανδρέα, θα σας αφήσει άφωνους από το μεγαλείο του εσωτερικού χώρου και την υπέροχη διακόσμηση - ένα υψηλό επιχρυσωμένο τέμπλο που κατασκευάστηκε στην Οδησσό, εικόνες με πλούσια ψηφιδωτά. Ανάμεσα στα ιερά λείψανα που έχουν διατηρηθεί είναι μέρος της Κάρας του Αποστόλου Ανδρέα, που φυλάσσεται σε μια όμορφη λειψανοθήκη (κατασκευαστής Ν. Προύντνικοφ, Μόσχα), τμήματα λειψάνων των Οσίων Σεργίου του Ράντονεζ και του Σεραφείμ Σαρώφ, τοποθετημένα σε μεγάλες εικόνες. Πάνω από την Ωραία Πύλη υπάρχει μια σειρά με τους Αγίους της Σκήτης και η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, "Ελεούσας".

Ο Όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και ο Άγιος Μακάριος (Νοταράς)

Ο Όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και ο Άγιος Μακάριος (Νοταράς)

Καθεδρικός Ναός των Αγίων Πατέρων

Ο Βασιλεύς της Δόξης

Η Κιβωτός με ένα τμήμα της Κάρας του Αγίου Ανδρέα - το κύριο λείψανο της Ιεράς Μονής

Η Ιερή Εικόνα της Παναγίας "Ελεούσας"

Η Ιερή Εικόνα της Παναγίας "Ελεούσας" ήρθε από την Κωνσταντινούπολη το 1898, όπου βρέθηκε μέσα στα τείχη μιας παλιάς εκκλησίας κατά την ανακαίνισή της. Την Ιερή Εικόνα αγόρασε ο Αρχιμανδρίτης Σωφρόνιος από τους εργάτες που την ανακάλυψαν, που είναι ο οικονόμος της Σκήτης Αγίου Ανδρέα στην Κωνσταντινούπολη και την έφερε στη Σκήτη το 1898. Η κάσα της εικόνας κατασκευάστηκε το 1899. Η εικόνα είναι αρχαία – η αγιογραφία της εικόνας χρονολογείται περίπου 800-1000.

Το καμπαναριό στην είσοδο του Κύριου ναού του Αγίου Ανδρέα

Ο πάτερ Θεοδόχος στο καμπαναριό στην είσοδο του Κύριου ναού του Αγίου Ανδρέα. Πριν από την επανάσταση υπήρχαν έως και 800 μοναχοί στη Σκήτη, υπήρχε ένα τυπογραφείο, ένα φαρμακείο και ένα σιδεράδικο, το οποίο εξυπηρετούσε όχι μόνο τους μοναχούς της Σκήτης, αλλά και όλο το Άγιο Όρος. Συγκρίνοντας, για παράδειγμα, τους Ρώσους μοναχούς της Μονής Παντελεήμονα και τη Μονή του Αγίου Ανδρέα, ο Π. Τρόϊτσκι γράφει: «Στη Σκήτη Αγίου Ανδρέα μπορεί κανείς εύκολα να ξεχωρίσει τους μοναχούς από αυτούς που ζουν στην Ιερά Μονή του Παντελεήμονα. Οι μοναχοί της Ιεράς Μονής Παντελεήμωνος φορούσαν μπότες που ήταν πιο κατάλληλες αναλόγως των καιρικών συνθηκών σύμφωνα με το ελληνικό έθιμο, οι μοναχοί της Σκήτης του Αγίου Ανδρέα φορούσαν τις συνηθισμένες ρωσικές μπότες ». (Π. Τρόϊτσκι. Η ιστορία των ρωσικών μοναστηριών στον Άθωνα το 19ο - 20ο αιώνα)
Φωτογράφος: Βλαντιμίρ Ορλόφ / Pravoslavie.Ru

Πασχαλινή λιτανεία Παναγίας «Ελεούσας»

Ο ηγούμενος της Σκήτης Αρχιμανδρίτης Εφραίμ

Ο πατήρ Μακάριος

Ο πάτερ Ανδρέας

Η τράπεζα

Δωμάτιο προσκυνητών με σόμπα

Ο ιερό του Μεγάλου ναού

Το κοιμητήριο της Σκήτης

Πίσω από το καθολικό, στην πιο μακρινή γωνία του Ιερού, βρίσκεται το κοιμητήριο της Σκήτης. Σε ένα ξεχωριστό, πλούσιο διακοσμημένο μέρος, η Κάρα του "εκατομμυριούχου μοναχού", όπως τον αποκαλούσαν – Ιννοκέντιου (Σιμπιριακόβ), ο οποίος έδωσε την τεράστια περιουσία του στο χτίσιμο του Κύριου ναού Αγίου Ανδρέα και του νοσοκομείου.

Ο πάτερ Φιλόθεος

Φωτογράφος: Βλαντιμίρ Ορλόφ
Μεταφραστής: Σάββας Λαζαρίδης

Pravoslavie.ru