Ἡ φενάκη τῶν "διαπραγματεύσεων". Ἑνός κακοῦ μύρια ἕπονται....

ὑπό Δημ. Κ. Ἀναγνώστου, Θεολόγου

    Αὐτά πού συμβαίνουν εἶναι πρωτοφανή, ἀλλά καί ἐνδεικτικά τῆς βαθειᾶς κρίσεως τῶν θεσμῶν, μηδέ τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἐξαιρουμένων.

 Μετά τό φιάσκο τῆς ἀναγγελίας μιᾶς δῆθεν ἱστορικῆς συμφωνίας μεταξύ Πολιτείας καί Ἐκκλησίας, τήν ὁποία ἐπισήμως καί ἀπό κοινοῦ ἀνακοίνωσαν ὁ Πρωθυπουργός κ. Τσίπρας μαζί μέ τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν κ. Ἱερώνυμο, ἦλθε ἡ τοποθέτηση τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἡ ὁποία ὄχι μόνον ἀποκαθήλωσε καί ἀκύρωσε τόν ἱστορικό της χαρακτήρα, ἀλλά ὁμοφώνως ἀπεφάσισε τήν πλήρη ἀπόρριψή της, ὅσον ἀφορᾶ στό ζήτημα τῆς μισθοδοσίας τῶν Κληρικῶν. 

 

    Καί ἐνῶ θά περίμενε κανείς ὅτι στή συνέχεια τῆς ὑποθέσεως ὁ μεγάλος "ἠττημένος" αὐτῆς, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν, θά ἐκινεῖτο προσεκτικά καί μέ ὁδηγό τήν Ἀπόφαση τῆς ἐκτάκτως συγκληθείσης Ἱεραρχίας, αὐτά πού φαίνεται ὅτι δρομολογοῦνται προβληματίζουν κάθε λογικῶς σκεπτόμενο ἄνθρωπο καί δή πιστό. Καί τοῦτο, διότι, ὡς φαίνεται, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἐκμεταλλευόμενος τή σύμφωνη γνώμη τῆς Ἱεραρχίας γιά ἔναρξη διαλόγου μέ τήν Πολιτεία προχωρᾶ πρός τήν ἴδια ἐσφαλμένη προηγουμένη κατεύθυνση, χωρίς κάποιον ἰδιαίτερο προβληματισμό καί περιορισμό γιά τό τεθέν ὑπό τῆς Ἱεραρχίας πλαίσιο, τουτέστιν τόν διάλογο ἀπό μηδενικῆς βάσεως καί ἐφ' ὅλης τῆς ὕλης, τοῦ ζητήματος τῆς μισθοδοσίας τῶν Κληρικῶν, ὅμως, παραμένοντος ἀδιαπραγμάτευτου, ὅσον ἀφορᾶ τήν ὑφισταμένη σήμερον κατάσταση. 

 

   Ἡ προαναγγελία αὐτῆς τῆς διαφαινομένης νέας ἐκτροπῆς φάνηκε ἀπό τό "πρωί" τῆς ἑπομένης ἡμέρας, ὅταν ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἔσπευσε νά χαιρετίσει τήν δήλωση τῆς Κυβερνητικῆς πλευρᾶς (οὐσιαστικῶς τόν ἐκ μέρους της σχολιασμό τῆς τοποθετήσεως τῆς Ἱεραρχίας) ἡ ὁποία ἔκανε λόγο γιά διάλογο μέ τήν Ἐκκλησία, τονίζοντας ὅμως συγχρόνως ὅτι ἡ ἀπόφαση γιά τό μισθοδοτικό καθεστώς τῶν Κληρικῶν εἶναι τῆς δικῆς της ἀποκλειστικῆς ἁρμοδιότητος. 

 

  Αὐτό ἔκανε ὅτι δέν τό παρετήρησε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος, ὁ ὁποῖος ἔδειξε γιά ἄλλη μία φορά ὅτι κινεῖται στά ὅρια τῆς κακῆς διπλωματίας. Διπλωματίας, ἡ ὁποία, δυστυχῶς, δέν εἶναι αὐταπόδεικτο ἐν τοῖς πράγμασιν καί αὐτονόητο ὅτι ἀποβλέπει, σαφῶς καί σθεναρῶς, στήν ὑπεράσπιση τοῦ καλῶς νοουμένου συμφέροντος τῆς Ἐκκλησίας. Ἔτσι, πληροφορηθήκαμε τόν νέο κύκλο ἐπαφῶν τοῦ Ἀρχιεπισκόπου μέ τούς Κυβερνητικούς παράγοντες καί συγκεκριμένα μέ τόν ἀναξιόπιστο καί βαρύτατα ἐκτεθειμένο ἔναντι τῆς Ἐκκλησίας ( ἀπό τήν ὑπόθεση τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν) Ὑπουργό Παιδείας κ. Γαβρόγλου, ἡ πρόσφατη συνάντηση μέ τόν ὁποῖο καί τά μετά ἀπό αὐτήν δηλωθέντα, ὑπό τοῦ τελευταίου, μᾶλλον πρέπει νά μᾶς ἀνησυχήσουν ἔτι περισσότερο. Τό ἴδιο καί ἡ ὕποπτη σιωπή ἔναντι αὐτῶν, καθώς καί τά δύο μισόλογα πού ἐπέλεξε νά ψελλίσει μετά ἀπό αὐτήν ὁ Ἀρχιεπίσκοπος. 

 

Ὁ κ. Γαβρόγλου σαφῶς ὁμίλησε περί διασφαλίσεως καί κρατικῆς ἐγγυήσεως τῆς μισθοδοσίας τῶν Κληρικῶν καί ὅλων τῶν σχετικῶν δικαιωμάτων (ἀσφαλίσεως, καί περιθάλψεως) ἀπό τόν κρατικό μέν κορβανᾶ, ἀλλά, ὅπως ἄφησε νά ἐννοηθεῖ καί σύμφωνα μέ τήν Κυβερνητική πρόθεση, ἐκτός τοῦ Δημοσίου καί στήν προοπτική τῆς σταδιακῆς ἐξασφαλίσεώς της (καί) ἀπό πόρους τῆς Ἐκκλησίας. 

 

 Ἐκεῖνο δέ πού εἶναι πιό ἀνησυχητικό εἶναι τό σχετικό σχόλιο τοῦ κ. Ἱερωνύμου, κατά τό ὁποῖο αὐτοῦ τοῦ εἴδους οἱ κυβερνητικές διαβεβαιώσεις, ὡς δῆθεν προϊόν διαλόγου, θά ἔλθουν πρός κρίσιν στήν Ἱεραρχία γιά τίς τελικές ἀποφάσεις της. Αὐτό, ὅμως, θά σήμαινε τήν αὐτοακύρωση τῆς Ἱεραρχίας, διότι αὐτό ἀκριβῶς πού ἀπέρριψε, θά ἐπανετίθετο ἐνώπιόν της πρός ἔγκριση, μέ μόνη διαφορά τήν ἀποσαφήνηση ἐκ μέρους τῆς Πολιτείας κάποιων λεπτομερειῶν καί ἐξασφαλίσεων. Εἶναι δέ νά ἀπορεῖ κανείς γιά ὅσα συμβαίνουν, ἐάν ἁπλῶς ἀνακαλέσει στή μνήμη του τί ἀπεφάσισε ἡ Ἱεραρχία καί τί φαίνεται νά μεθοδεύεται ἐν προκειμένῳ. Ἐάν δέν μᾶς ἀπατᾶ ἡ μνήμη μας, μετά τό πέρας τῆς θυελλώδους ἐκείνης συνεδριάσεως τῆς Ἱεραρχίας, μέ τίς ἠχηρές ἀποχωρήσεις δύο Ἱεραρχῶν καί τίς ἔντονες ἀντιπαραθέσεις τοῦ Προεδρεύοντος μέ ἀρκετούς Ἱεράρχες, ἀκόμη καί μέ φίλα προσκειμένους καί παγίως ὑπερασπιζομένους αὐτόν, ὅπως ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου, ὅλοι καταλάβαμε ὅτι ἡ Ἐκκλησία συνοδικῶς ἀπορρίπτει τήν πρόταση, πολλῶ δέ μᾶλλον τή "συμφωνία", περί ἐκδιώξεως ἤ ἐκπαραθυρώσεως τῶν Κληρικῶν ἀπό τόν Δημόσιο τομέα καί τή μετατροπή τῆς κρατικῆς μισθοδοσίας των, ὡς θρησκευτικῶν λειτουργῶν, σέ κρατική ἐπιδότηση στό προσωπικό τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας. 

 

   Ἐπί πρακτικοῦ ἐπιπέδου, ἀναμέναμε τήν ὑλοποίηση τῆς ὁμοφώνου Συνοδικῆς Ἀποφάσεως περί ὁρισμοῦ τῆς προβλεπομένης Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς γιά τή διενέργεια ἑνός εἰλικρινοῦς διαλόγου μέ τήν Πολιτεία, ἐντός τοῦ καθορισμένου πλαισίου, τό ὁποῖο ἔθεσε ἡ Ἱεραρχία. Εἴμαστε δέ ὑποχρεωμένοι ἐνταῦθα νά ἐπισημάνωμε πόσο σαφής καί καίρια ὑπῆρξε ἡ τοποθέτηση τοῦ Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου, σέ σχετική συνέντευξή του, στήν ὁποία "σά νά ἤξερε" προειδοποίησε γιά τή μεγάλη εὐθύνη τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου νά ὑλοποιήσει, ὡς ἐντολοδόχος, ὅσα κατά τά ἀνωτέρω ἀναφερθέντα σαφή καί συγκεκριμένα ἀπεφάσισε τό ἀνώτατο διοικητικό ὄργανο τῆς Ἐκκλησίας, ἡ Ἱεραρχία. Ἡ Κυβέρνηση εἶναι προφανές ὅτι δέν ἐτράπη σέ ἄτακτη ὑποχώρηση στό ἐν λόγω ζήτημα. Ἁπλῶς, κατά παγία μάλιστα τακτική, ἀναδιπλώθηκε, ὅπως ἔκανε καί μέ τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν, προκειμένου νά ἐκτονωθεῖ μέν ἡ ἀντίδραση, νά προωθηθεῖ δέ μέ ἄλλον πλάγιο τρόπο καί μεθόδευση ὁ ἀρχικός σχεδιασμός της, ἔστω καί σταδιακῶς. 

 

    Ἐλπίζουμε ὅτι ὁ κ. Ἱερώνυμος δέν θά χρεωθεῖ ἕνα ἀκόμη "φιάσκο", ὅπως ἐκεῖνο τῆς μεταλλάξεως τῆς σχετικῆς Ἀποφάσεως τῆς Ἑλλαδικῆς Ἱεραρχίας γιά τά μείζονος σημασίας ἐκκλησιολογικά θέματα, τά ὁποῖα συζητήθηκαν καί τελικῶς ἀντορθοδόξως διευθετήθηκαν στήν περιβόητη Σύνοδο τῆς Κρήτης, πρό διετίας. Γνώστες τῶν κυβερνητικῶν σχεδιασμῶν, ἀλλά καί τῆς οἰκονομικῆς διαστάσεως τῆς ὑποθέσεως, ἐπισημαίνουν ὅτι ἡ πρόθεση τῶν κυβερνώντων ἦταν καί παραμένει ἡ ἔξοδος τῶν Κληρικῶν ἀπό τόν Δημόσιο τομέα, ἡ ἀρχική ἐπιδότηση τῆς μισθοδοσίας των ἀπό τό Κράτος καί σταδιακῶς ἡ ἀνάληψη τῆς μισθοδοσίας των ἀπό τήν ἴδια τήν Ἐκκλησία καί τήν ἐν τέλει πλήρη ἐπιβάρυνσή της μέ αὐτήν.

 

Ὅπως εὔκολα καταλαβαίνει κανείς, τά λεγόμενα ὑπό κυβερνητικῶν παραγόντων ὅσον ἀφορᾶ στίς προτάσεις καί ἐπιδιώξεις των, περί δῆθεν ἐνισχύσεως τῆς αὐτονομίας τῆς Ἐκκλησίας καί δή τά περί τῆς ἐκτιμήσεως τοῦ κοινωνικοῦ της ἔργου καί τῆς προσφορᾶς, τά ὁποῖα δῆθεν θά ἐνισχυθοῦν ἀπό τήν ἐξ ἡμισείας μέ τό Κράτος ἀξιοποίηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας, συνιστοῦν ὑποκρισία καί κοροϊδία! Ἡ ὅποια "συνεταιρική" ἀξιοποίηση τῆς μέχρι σήμερον διαφιλονικούμενης (αὐτός ὁ χαρακτήρας της παγίδευσε ἤ "θάμπωσε" τόν Ἀρχιεπίσκοπο στήν προοπτική τῆς ἀποδεσμεύσεως καί ἀξιοποιήσεώς της) ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας μέ τό Κράτος, δέν ἐπαρκεῖ καί μάλιστα σέ βάθος χρόνου νά ἐξασφαλίζει τήν μισθοδοσία τῶν Κληρικῶν. Συνέπεια δέ αὐτοῦ θά εἶναι, νά ἐκδαπανᾶ, μοιραίως, ἡ Ἐκκλησία τά διαθέσιμά της ἀπό ἄλλες πηγές, σέ βάρος τοῦ φιλανθρωπικοῦ καί εὐρύτερα κοινωνικοῦ της ἔργου. Καί ναί μέν, θά ὑπάρχει ὑποτίθεται ἡ κρατική ἐπιδότηση, τήν ὁποία, ὅμως,  δεδομένων τῶν συγχρόνων συνθηκῶν καί τοῦ ἀβεβαίου μέλλοντος, οὐδείς θά πρέπει νά θεωρεῖ ἀπολύτως δεσμευτική γιά τούς ἑκάστοτε κρατοῦντες καί διαρκῶς ἐξασφαλισμένη. Πρίν, λοιπόν, ξεκινήσει ἕνας σοβαρός καί οὐσιαστικός διάλογος, φαίνεται ὅτι πιέσεις καί δεσμεύσεις ναρκοθετοῦν ἕνα πραγματικά καλό καί ἁρμόζον γιά τήν Ἐκκλησία ἀποτέλεσμα. Καί, ἴσως, τό χειρότερο ὅλων εἶναι ὅτι ὁ τρόπος προβολῆς καί ἀντιμετωπίσεως ἤ διαχειρίσεως τοῦ μισθολογικοῦ ζητήματος ἔρχεται νά ἀδικήσει τό μεγάλο θέμα τῆς Συνταγματικῆς ἀναθεωρήσεως (μέ τήν περιβόητη ἐπιβολή τοῦ ἀπαραδέκτου "οὐδετεροθρήσκου", δηλαδή τῆς ἀρνήσεως τῆς ἰδιοπροσωπείας μας ὡς Χριστιανικοῦ ἔθνους) καί τοῦ ἐπαναπροσδιοριμοῦ τῶν σχέσεων Κράτους καί Ἐκκλησίας. 

 

Ὅλα συγχέονται καί, τελικῶς, ὅλα ἀδικοῦνται. Ἰδιαιτέρως δέ λυπημένος αἰσθάνεται ὁ πιστός λαός, ὁ ὁποῖος μέ θλίψη διαπιστώνει ὅτι κατά βάθος τό μεῖζον πρόβλημα τῆς διοικούσης Ἐκκλησίας εἶναι ἡ ὀρθή ἱεράρχηση τῶν πραγμάτων καί ἡ πρός αὐτήν συνέπεια. Ὅσο γιά τίς διαπραγματεύσεις, ἡ "πείρα" τῶν γεγονότων μᾶλλον ὡς φενάκη τίς ἔχει καταδείξει, ἡ ὁποία συνειδητῶς ἐκπορεύεται ἀπό τήν κρατική ἐξουσία καί παγιδεύει προθύμους καί μή ἐκ τῶν ὑπευθύνων προσώπων τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ προφητικός ρόλος τῆς Ἐκκλησίας ἐπιβάλλει τήν ὀρθή ἱεράρχηση τῶν πραγμάτων, χωρίς φόβο καί πάθος. Ἡ Ἐκκλησία διαλέγεται, ἀκόμη καί μέ ἀθέους, ὄχι ὅμως γιά νά διαπραγματευθεῖ αὐτά πού διαφυλάσσει. Θά εἶναι ἱστορικό λάθος ἡ Ἱεραρχία νά ἐπιτρέψει στόν Ἀρχιεπίσκοπο νά τήν ἐγκλωβίσει στά προεκλογικά παίγνια μιᾶς Κυβερνήσεως σέ ἀποδρομή, στά ὁποῖα ὡς φαίνεται εἶναι, δυστυχῶς, ὁ ἴδιος παγιδευμένος γιά λόγους πού μόνο ὁ ἴδιος γνωρίζει. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή καί διάκριση γιά νά μή χρεωθεῖ ἡ ἴδια ἡ διοικοῦσα Ἐκκλησία τήν ἀπεμπόληση τῶν δικαίων καί, κυρίως, τῶν πιστευμάτων της. Οἱ Κυβερνήσεις ἔρχονται καί παρέρχονται, ἀκόμη καί οἱ νομοθεσίες των. Ἡ συγκατάθεση ὅμως στήν ἀλλοίωση τῆς ἀποστολῆς καί τῆς φύσεως τῆς Ἐκκλησίας δέν θά συγχωρηθεῖ ποτέ! 

ορθόδοξος τύπος